сця́цца², сатну́ся, сатне́шся, сатне́цца; сатнёмся, сатняце́ся, сатну́цца; сця́ўся, сцяла́ся, -ло́ся; сатні́ся; зак. (разм.).
1. Сабрацца ў камяк, скурчыцца.
С. ад холаду.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Шчыльна злучыцца, сціснуцца (пра губы, зубы і пад.).
Губы сцяліся ад болю.
3. перан. Сціснуцца, выклікаўшы цяжкае дыханне (пра горла, грудзі і пад.).
Унутры ўсё сцялася.
Сцялося ад крыўды сэрца.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зацвярдзець пад уздзеяннем марозу.
Гразь к вечару сцялася.
|| незак. сціна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ду́мать несов., в разн. знач. ду́маць;
◊
и ду́мать не смей на́ват і не ду́май;
и ду́мать не́чего і ду́маць няма́ чаго́;
не до́лго ду́мая не до́ўга ду́маючы;
мно́го о себе́ ду́мать шмат аб сабе́ (пра сябе́) ду́маць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
похлопота́ть сов.
1. (позаботиться) паклапаці́цца, паклапата́ць;
похлопота́ть о прия́теле паклапаці́цца пра ся́бра;
2. (походатайствовать) паклапата́ць, пахада́йнічаць;
похлопота́ть об устро́йстве чего́-л. паклапата́ць (пахада́йнічаць) аб нала́джванні чаго́-не́будзь;
3. (побыть в хлопотах) займе́ць кло́пату, пастара́цца, паўвіха́цца; см. хлопота́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
страстьII ж. (страх), прост. страх, род. стра́ху м.; (ужас) жах, род. жа́ху м.;
стра́сти, да и то́лько страх (жах), ды і то́лькі;
про э́ти места́ расска́зывают стра́сти пра гэ́тыя мясці́ны раска́зваюць стра́хі;
◊
до стра́сти страшэ́нна, стра́шна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
freshen
[ˈfreʃən]
1.
v.t.
асьвяжа́ць, аднаўля́ць; ажыўля́ць
2.
v.i.
1) мацне́ць (пра ве́цер)
2) асьвяжа́цца
3) тра́ціць соль або́ сало́насьць
4) ацяля́цца, пачына́ць дава́ць больш малака́ (пра каро́ву)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
motor
[ˈmoʊtər]
1.
n.
1) рухаві́к -а́ m., мато́р -а m.
2) аўтамабі́ль -я m.
2.
adj.
мато́рны (пра ло́дку); ру́хальны (пра нэ́рв, му́скул)
3.
v.
е́хаць аўтамабі́лем
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
bedlam
[ˈbedləm]
1.
n.
1) замяша́ньне n., кры́кі pl., балага́н -у m.
2) Archaic дом вар’я́таў
2.
adj.
як з до́му вар'я́таў, вар'я́цкі (пра дом); звар’яце́лы (пра чалаве́ка)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
звастры́ць, звастру́, зво́стрыш, зво́стрыць; зво́страны; зак., што.
1. Зрэзаць, знішчыць няроўнасці тачыльным інструментам.
З. няроўнасці на лязе.
2. Пра нож і іншую прыладу: зрабіць тонкім, вузкім ад доўгага ўжывання.
|| незак. зво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
знясі́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак.
1. Зрабіцца слабым, бяссільным.
З. ад цяжкай працы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спустошыцца (пра глебу).
Зямля знясілілася.
|| незак. знясі́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. знясі́ленне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
і́дал, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Статуя бажаства, якому пакланяюцца.
2. перан. Пра таго, каго горача любяць, хто з’яўляецца прадметам нізкапаклонства.
3. Нягоднік (разм., лаянк.).
Гэты і. высадзіў шыбу.
|| прым. і́дальскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)