Verbum

паро́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Пласкадоннае судна або плыт для пераправы цераз раку, возера і пад. людзей, павозак, грузаў.

Рачны п.

2. Велікагрузнае судна для перавозкі пасажыраў, грузаў, транспартных сродкаў.

Марскі п.

Ехаць паромам з Даніі ў Швецыю.

|| прым. паро́мны, -ая, -ае.

перапа́сці, 1 і 2 ас. не ўжыв., -падзе́; -па́ў, -па́ла; зак.

1. Выпасці (у 3 знач.), прайсці зрэдку (пра дождж, снег і пад.).

Перапалі дажджы.

2. асаб. і безас., каму. Дастацца на чыю-н. долю (звычайна пра нямногае).

Мне таксама крыху перапала.

|| незак. перапада́ць, -а́е.

пратрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак.

1. што і без дап. Стойка перажыць што-н., вытрываць.

П. шмат пакут.

2. Прадоўжыць сваё дзеянне не спыняючыся.

Халады пратрывалі да красавіка.

3. Захавацца, праіснаваць які-н. час.

Пад напорам такой вады гэты насып тут доўга не пратрывае.

працэду́ра, -ы, мн. -ы, -ду́р, ж.

1. Афіцыйны парадак дзеянняў, выканання, абмеркавання чаго-н. (кніжн.).

П. падпісання дагавора.

2. звычайна мн. Асобны працэс лячэння (напр., ванна, кампрэс і пад.), загартоўвання, гігіены цела.

Хадзіць у паліклініку на працэдуры.

Водныя працэдуры.

|| прым. працэду́рны, -ая, -ае.

П. кабінет.

прыжы́цца, -ыву́ся, -ыве́шся, -ыве́цца; -ывёмся, -ывяце́ся, -ыву́цца; -ы́ўся, -ыла́ся, -ло́ся; зак.

1. Прыстасавацца да дадзеных умоў (бытавых, кліматычных і пад.).

П. на новым месцы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прырасці, зрасціся з чым-н.

Прышчэпак добра прыжыўся.

|| незак. прыжыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

пры́ступ, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прыступіць.

2. Атака, штурм.

Ісці на п.

Прыступам захапіць горад.

3. Вострае праяўленне адзнак хваробы, страху і пад.

П. кашлю. П. рэўнасці.

Сардэчны п.

◊

Ані прыступу да каго (разм.) — не магчы падысці, звярнуцца да каго-н.

пу́та, -а, М пу́це, мн. -ы, пут, н.

1. Вяроўка, якой перавязваюць пярэднія ногі каню ў час пасьбы.

2. мн. Вяроўкі, рамяні і пад., якімі звязваюць рукі і ногі для пазбаўлення свабоды рухаў (уст.).

3. мн., перан. Тое, што пазбаўляе волі, прыгнятае.

Путы рабства.

разле́злы, -ая, -ае (разм.).

1. Які падраўся, пранасіўся, разваліўся (пра адзенне, тканіну і пад.).

Р. мех.

Чаравікі мелі р. выгляд.

2. Вельмі прамоклы, размоклы; раскіслы.

Разлезлая папера.

3. Які страціў фігуру, празмерна растаўсцеўшы; распоўзлы.

Яго постаць здавалася нейкай бясформеннай, разлезлай.

|| наз. разле́зласць, -і, ж.

рашо́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Загарадка, прыстасаванне з планак, металічных пруткоў, дроту і пад. (якія звычайна пераплятаюцца).

Аконная р.

Паддувальная р.

За рашотку садзіць (у турму).

○

Крышталічная рашотка — размяшчэнне атамаў і іонаў у крышталі, якое паўтараецца.

|| прым. рашо́тачны, -ая, -ае.

рашэ́нне, -я, н.

1. гл. рашыць.

2. Пастанова.

Р. з’езда.

Судовае р. (прысуд).

3. Заключэнне, вывад з чаго-н.

Прыйсці да канчатковага рашэння.

4. Адказ да задачы, красворда і пад.

Знайсці р.

5. Ажыццяўленне творчай задумы; сама такая задума.

Рэжысёрскае р. п’есы.

Смелае канструктарскае р.