ма́трыца, ‑ы, ж.
Спец.
1. Штамп, форма з паглыбленнямі для адліўкі друкарскіх літар, стэрэатыпаў і для штампоўкі розных вырабаў.
2. Форма з адбіткам набору, якая служыць для адліўкі стэрэатыпа.
3. Табліца матэматычных велічынь, размешчаных у выглядзе прамавугольнай схемы (табліцы).
[Ням. Matrize.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
primer
I [ˈprɪmər]
n.
1) леманта́р -а́ m.
2) кні́га для пачатко́ўцаў
a primer of statistics — кні́га для пачатко́ўцаў у статы́стыцы
II [ˈpraɪmər]
n.
пе́ршы пласт (пры фарбава́ньні)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
reading
[ˈri:dɪŋ]
1.
n.
1) чыта́ньне, чытво́ n.
poetry reading — чыта́ньне паэ́зіі
2) інтэрпрэта́цыя f.
3) начы́танасьць f.
2.
adj.
для чыта́ньня
reading glasses — акуля́ры для чыта́ньня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
enamel
[ɪˈnæməl]
1.
n.
1) эма́ль f. (зубна́я й для по́суду)
2) глязу́ра, палі́ва f. (для гліня́ных вы́рабаў)
3) эмалява́ныя рэ́чы або́ по́суд
2.
v.t.
пакрыва́ць эма́льлю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
падста́ва¹, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж.
Прычына, важкія абставіны, якія робяць зразумелымі што-н., з’яўляюцца асновай для чаго-н.
Мець законныя падставы для чаго-н. На агульных падставах (нараўне з усімі).
◊
На падставе чаго, у знач. прыназ. — зыходзячы з чаго-н., апіраючыся на што-н., у адпаведнасці з чым-н.
Дзейнічаць на падставе інструкцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мех¹, ме́ха, мн. мяхі́ і мяхо́ў, м.
1. Тара з палатна для захоўвання і перавозкі сыпучых цел, дробных рэчаў і пад.
Палатняны м.
2. Мера для чаго-н. сыпкага.
Пазычыць м. бульбы.
◊
Біцца за пусты мех (разм.) — настойліва даводзіць відавочнае, за што няма патрэбы спрачацца.
Нагаварыць мех з торбай — нагаварыць многа і абы-чаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
млын, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Прадпрыемства, будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу зерня.
Вадзяны м.
Паравы м.
2. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і іншых галінах прамысловасці.
◊
Ліць ваду на млын каго, чый (неадабр.) — ускосным чынам дапамагаць сваімі выказваннямі, справамі процілегламу боку.
|| прым. млынавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прызна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго-што. Загадзя намеціць для якой-н. мэты, патрэбы.
П. участак для забудовы.
2. каго (што). Паставіць на якую-н. пасаду, работу.
П. брыгадзірам.
3. што. Намеціць, вырашыць зрабіць; устанавіць.
П. сустрэчу.
П. сход на сямнаццаць гадзін.
П. пенсію.
|| незак. прызнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прызначэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
знішча́льны, -ая, -ае.
1. Вялікай разбуральнай сілы; які вядзецца з мэтай разбурэння, знішчэння.
Адкрыць з. агонь па ворагу.
Знішчальная вайна.
2. Прызначаны для знішчэння караблёў і авіяцыі праціўніка, для барацьбы з дыверсантамі і пад.
Знішчальная авіяцыя.
З. батальён.
3. перан. Рэзкі, бязлітасны, які выяўляе пагарду, нянавісць.
Знішчальная крытыка.
З. позірк.
|| наз. знішча́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
палі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.
1. Прымацаваная да сцяны або зробленая ў сцяне, шафе гарызантальная дошка для розных прадметаў (кніг, посуду і інш.).
2. Месца для ляжання ў пасажырскім вагоне.
Верхняя п.
3. Тое, што і адвал¹ (у 3 знач.).
|| памянш. палі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. палі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)