Асобае паліцэйскае войска ў буржуазных краінах для палітычнай аховы і вышуку, для барацьбы з рэвалюцыйным рухам. Для пошукаў і лоўлі Каліноўскага была пастаўлена на ногі ўся мясцовая ўлада, яўная і патаемная паліцыя і жандармерыя губерні.Лушчыцкі.
[Фр. gendarmerie.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
primer
I[ˈprɪmər]
n.
1) леманта́р -а́m.
2) кні́га для пачатко́ўцаў
a primer of statistics — кні́га для пачатко́ўцаў у статы́стыцы
II[ˈpraɪmər]
n.
пе́ршы пласт (пры фарбава́ньні)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
reading
[ˈri:dɪŋ]1.
n.
1) чыта́ньне, чытво́n.
poetry reading — чыта́ньне паэ́зіі
2) інтэрпрэта́цыя f.
3) начы́танасьць f.
2.
adj.
для чыта́ньня
reading glasses — акуля́ры для чыта́ньня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
enamel
[ɪˈnæməl]1.
n.
1) эма́ль f. (зубна́я й для по́суду)
2) глязу́ра, палі́ва f. (для гліня́ных вы́рабаў)
3) эмалява́ныя рэ́чы або́ по́суд
2.
v.t.
пакрыва́ць эма́льлю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мех¹, ме́ха, мн. мяхі́і мяхо́ў, м.
1. Тара з палатна для захоўвання і перавозкі сыпучых цел, дробных рэчаў і пад.
Палатняны м.
2. Мера для чаго-н. сыпкага.
Пазычыць м. бульбы.
◊
Біцца за пусты мех (разм.) — настойліва даводзіць відавочнае, за што няма патрэбы спрачацца.
Нагаварыць мех з торбай — нагаварыць многа і абы-чаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
млын, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Прадпрыемства, будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу зерня.
Вадзяны м.
Паравы м.
2. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і іншых галінах прамысловасці.
◊
Ліць ваду на млынкаго, чый (неадабр.) — ускосным чынам дапамагаць сваімі выказваннямі, справамі процілегламу боку.
|| прым.млынавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прызна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1.каго-што. Загадзя намеціць для якой-н. мэты, патрэбы.
П. участак для забудовы.
2.каго (што). Паставіць на якую-н. пасаду, работу.
П. брыгадзірам.
3.што. Намеціць, вырашыць зрабіць; устанавіць.
П. сустрэчу.
П. сход на сямнаццаць гадзін.
П. пенсію.
|| незак.прызнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз.прызначэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
знішча́льны, -ая, -ае.
1. Вялікай разбуральнай сілы; які вядзецца з мэтай разбурэння, знішчэння.
Адкрыць з. агонь па ворагу.
Знішчальная вайна.
2. Прызначаны для знішчэння караблёў і авіяцыі праціўніка, для барацьбы з дыверсантамі і пад.
Знішчальная авіяцыя.
З. батальён.
3.перан. Рэзкі, бязлітасны, які выяўляе пагарду, нянавісць.
Знішчальная крытыка.
З. позірк.
|| наз.знішча́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
клаа́ка, -і, ДМ клаа́цы, мн. -і, клаа́к, ж.
1. Падземны канал для сцёку нечыстот.
2.перан. Пра амаральнае, разбэшчанае асяроддзе (кніжн.).
3. Вывадная адтуліна, агульная для кішэчніка і мочапалавых органаў (у земнаводных, паўзуноў, птушак, некаторых рыб і аднапраходных млекакормячых; спец.).
|| прым.клаака́льны, -ая, -ае (да 3 знач.) іклаа́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
піла́, -ы́, мн. пілы і (з ліч. 2, 3, 4) пілы́, піл, ж.
1. Стальная зубчастая пласціна (або дыск) для разразання дрэва, металу і пад.
Ручная п. (інструмент у выглядзе такой пласціны з ручкай). Механічная п. (машына для пілавання). Цыркулярная п.
2.перан. Пра чалавека, які пілуе (у 2 знач.) каго-н. (разм., неадабр.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)