нумара́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Апарат для нумаравання (аблігацый, білетаў, квітанцый і пад.).
2. Прыстасаванне пры электрычным званку, якое паказвае нумары месц, адкуль перадаецца званок (напр., у гасцініцы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нумара́цыя, -і, ж.
1. гл. нумараваць.
2. Лічбавае абазначэнне прадметаў, якія змяшчаюцца ў паслядоўным парадку.
Н. кватэр.
3. Сукупнасць прыёмаў называння і абазначэння лікаў.
Дзесятковая н.
|| прым. нумарацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нумарны́, -а́я, -о́е.
1. гл. нумар.
2. Такі, назва якога абазначана толькі нумарам.
Н. завод.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нумізма́т, -а, М -ма́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па нумізматыцы (у 1 знач.).
2. Чалавек, які займаецца нумізматыкай (у 2 знач.).
|| ж. нумізма́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 2 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нумізма́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
1. Дапаможная гістарычная дысцыпліна, якая вывучае гісторыю старажытных манет, грашовых зліткаў і медалёў.
2. Калекцыянаванне старажытных манет і медалёў.
|| прым. нумізматы́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ну́нцый, -я, мн. -і, -яў, м.
Пастаянны дыпламатычны прадстаўнік Папы Рымскага ў замежнай дзяржаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нутраны́, -а́я, -о́е.
1. гл. нутро.
2. перан. Які ідзе як бы з нутра, з сярэдзіны; глухі.
Н. голас.
Н. смех.
3. Змешчаны ўнутры чаго-н., на ўнутраным баку чаго-н. (разм.).
Нутраная кішэня паліто.
Н. замок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нутро́, -а́, н.
1. Унутраныя органы чалавека або жывёлы; вантробы.
Усё н. баліць.
2. Унутраная частка чаго-н.
Н. печы.
3. перан. Унутраная сутнасць каго-н.
Мяшчанскае н.
Усё гэта я нутром адчуваю.
◊
Заглянуць у нутро каму, каго (разм.) — адгадаць чые-н. думкі, пачуцці.
Пераесці нутро каму (разм., неадабр.) — моцна надакучыць, стаць невыносным для каго-н.
|| прым. нутраны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
Нутраное сала.
Н. свет чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ну́трыя, -і, мн. -і, -рый, ж.
Балотны бабёр; паўводная млекакормячая жывёліна атрада грызуноў з каштоўным футрам, а таксама футра гэтай жывёлы.
|| прым. ну́трыевы, -ая, -ае.
Нутрыевая ферма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ныра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Поўнасцю апускацца ў ваду.
2. Лётаючы ў паветры, крута і хутка апускацца ўніз.
3. перан. Хутка знікаць з вачэй і зноў з’яўляцца (разм.).
Месяц зрэдку ныраў за воблакі.
4. У боксе: ухіляцца ад бакавых удараў праціўніка ў галаву.
|| аднакр. нырну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. ныра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)