такаві́шча 1, ‑а, н.
Месца, дзе такуюць птушкі. Прыляцелі, сабраліся [глушцы], дзівакі, Дзе было такавішча, на ўзбярэжжы ракі. Лукша.
такаві́шча 2, ‑а, н.
1. Тое, што і ток 2 (у 1 знач.).
2. Месца, дзе быў ток 2 (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чаро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Разм. Памянш.-ласк. да чарада; невялікая чарада. Зводдаля паказаліся .. гаспадарчыя будынкі калгаса, а за імі — двайная чародка хат у густой зеляніне палісаднікаў. Краўчанка. У лукавіне ракі паміж кустамі паказалася чародка жанчын. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ergründen
vt
1) ме́раць [вымяра́ць] глыбінр (ракі)
2) праніка́ць у су́тнасць; дасле́даваць
die Wáhrheit ~ — пазна́ць і́сціну
ein Gehéimnis ~ — вы́ведаць та́йну
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ábleitung
f -, -en
1) адво́д (ракі)
2) матэм. вытво́рная
3) грам. вытво́рнае сло́ва
4) спакушэ́нне, збіва́нне з пра́вільнага шэ́цху
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Вы́шыкацца ’патроху высыпацца’ (Касп.); ’зрабіцца пустым’ (Грыг.). Гл. шыкаць. Прыклад з Грыгаровіча «…вышыкалісь ракі…» паказвае, відавочна, і на значэнне ’шаптацца, скончыць шаптацца > задыхнуцца, заснуць (аб раках)’; параўн. рус. перешепта́ться, укр. ви́шептатися ’перастаць шавяліцца, задыхнуцца (аб раках)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Заклівіна ’востраў пасярод ракі’ (Сл. паўн.-зах.). Улічваючы адсутнасць паралеляў у сумежных мовах (у тым ліку ў Нітшэ і Юркоўскага), верагодна параўнанне ў Сл. паўн.-зах. (2, 218) з літ. kliuvinỹs ’перашкода’, якое, аднак, не тлумачыць прэфікс.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ву́сце н
1. геагр (месца ўпадзення ракі) Mündung f -, -en;
2. (выхад) Öffnung f -, -en, Loch n -(e)s, Löcher;
ву́сце пе́чы Ófenloch n -(e)s, -löcher
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
заваро́т м
1. разм (ракі, дарогі і г. д.) Wéndung f -, -en, Kúrve [-və] f -, -n; Bíegung f -, -en;
2. мед:
заваро́т кішо́к Dármverschlingung f -, Dármverschluss m -es
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зы́рыць несов., разг.
1. в разн. знач. гнать; (о ветре, течении — ещё) нести́;
2. безл. нести́;
на сярэ́дзіне ракі́ так з. — на середи́не реки́ так несёт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
położony
położon|y
размешчаны; расстаўлены;
wieś ~a jest nad rzeką — вёска ляжыць (знаходзіцца, размешчана) каля ракі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)