гагау́зы, ‑аў; адз. гагауз, ‑а, м.; гагаузка, ‑і, ДМ ‑зцы; мн. гагаузкі, ‑зак; ж.

Народ, па культуры блізкі да балгар, які жыве ў Малдаўскай і Украінскай ССР, а таксама ў Балгарыі і Румыніі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

культу́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да культуры (у 1, 2 і 3 знач.). Культурныя сувязі паміж народамі. Культурны ўзровень насельніцтва.

2. Які стаіць на высокім узроўні культуры. Культурнае асяроддзе. Культурная гаспадарка. // Які мае пэўныя навыкі паводзін у грамадстве. Культурны чалавек. Культурны чытач.

3. Тое, што і культурна-асветны. Весці культурную работу.

4. Які разводзіцца, вырошчваецца (пра расліны); проціл. дзікі, дзікарослы. Культурныя ягады. Культурныя віды злакавых раслін. // Які апрацоўваецца (пра глебу, зямлю). Культурны луг.

•••

Культурны слой зямлі гл. слой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абстракцыяні́зм, ‑у, м.

Кніжн. Фармалістычны кірунак у выяўленчым мастацтве 20 ст. многіх капіталістычных краін як сведчанне крызісу буржуазнай культуры, якому ўласцівыя адрыў ад рэальнага жыцця і захапленне бяссэнсавым нагрувашчваннем у карцінах рознакаляровых плям, мазкоў, ліній.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

культпро́п, ‑а, м.

1. Скарочаная назва аддзела культуры і прапаганды пры партыйных і савецкіх органах (у 1920–30 гг. у СССР).

2. Разм. Той, хто загадвае культурнай і прапагандысцкай работай у якой‑н. арганізацыі, установе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэжысёр, ‑а, м.

Мастацкі кіраўнік, пастаноўшчык спектакля або кінафільма. Гэты Цімошка быў тут адначасова і арганізатарам, і рэжысёрам, і выканаўцам самых адказных роляў. Краўчанка. На канферэнцыі прысутнічалі супрацоўнікі Міністэрства культуры БССР, рэжысёры, артысты, мастакі. «ЛіМ».

[Фр. régisseur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

этнагра́фія, ‑і, ж.

1. Навука, аб’ектам вывучэння якой з’яўляецца матэрыяльная і духоўная культура народаў і іх культурна-гістарычныя ўзаемаадносіны.

2. Сукупнасць усіх асаблівасцей быту, культуры, звычаяў якога‑н. парода, народнасці. мясцовасці і пад. Этнаграфія Палесся.

[Ад грэч. éthnos — племя, народ і graphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

культуртрэ́гер

(ням. Kulturträger)

іранічная назва каланізатара, які эксплуатуе насельніцтва заняволеных краін пад выглядам пашырэння культуры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сцыенты́зм

(ад лац. scientia = навука)

абсалютызацыя ролі навукі ў сістэме культуры, у ідэйным жыцці грамадства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

то́лас

(гр. tholos)

культавы будынак акруглай формы (грабніца, храм) у эгейскай культуры і антычным свеце.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

culture [ˈkʌltʃə] n.

1. культу́ра;

ancient culture старажы́тная культу́ра;

a consumer culture культу́ра спажыва́ння;

popular culture поп-культу́ра;

the Minister for Сulture міні́стр культу́ры

2. развядзе́нне (рыбы, вустрыц, вінаграднай лазы і да т.п.)

3. biol. культу́ра (бактэрый, клетак)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)