Verbum

неразры́ўны, ‑ая, ‑ае.

Такі, што нельга раз’яднаць; непарыўны, непарушны (пра пачуцці, адносіны, сувязі і пад.). Неразрыўная дружба. Неразрыўныя вузы братэрства. □ Бязмежная адданасць справе і скромнасць шчырага працаўніка — вось дзве галоўныя рысы характару пагранічніка. Гэта, перш за ўсё, .. адзін з тых «вінцікаў», чыя ціхая праца, увесь неразрыўны ланцуг штодзённых маленькіх перамог вельмі часта губляецца ў громе і бляску. Брыль.

неспадзява́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Разм. Нечаканае здарэнне, выпадак і пад. І вось я рад, што нікога няма, што малюнак мой будзе зноў неспадзяванкаю для дзядзькі. Брыль. Я ўзбег на высокі ганак і хуценька ўскочыў у расчыненыя сенцы. І аж спыніўся ад неспадаяванкі: як не нос у нос сутыкнуўся з Ленкаю. Сіпакоў.

па́ліва, ‑а, н.

Гаручае рэчыва (дровы, нафта, вугаль і пад.), якое пры спальванні ўтварае цеплавую энергію. Цвёрдае паліва. Вадкае паліва. Газавае паліва. Ядзернае паліва. □ Хутка касавіца, усе нарыхтоўваюць паліва, каб да восені высахла. Брыль.

палі́ва, ‑ы, ж.

Шклопадобная маса, якой пакрываюць керамічныя вырабы. Гарлачык у Коціка ўжо быў. Невялікі, з вузенькім рыльцам, якое блішчала прыгожай палівай. Даніленка.

памле́ць, ‑млее; ‑млеем, ‑млееце, ‑млеюць; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Аслабець, здранцвець, анямець (пра часткі цела). Дошкі.. [Люба] трымала рукамі, рукі памлелі, яна падпёрла дошкі галавой і плячыма. Чорны. Віця і Грыша ледзьве выбраліся з каляскі — памлелі ногі. Місько.

2. Страціць прытомнасць ад якога‑н. моцнага перажывання, пачуцця і пад. — пра ўсіх, многіх.

пано́, нескл., н.

1. У архітэктурных збудаваннях — паверхня на сцяне або столі, акаймаваная рамкай, бардзюрам і запоўненая ляпным або жывапісным арнаментам і пад.

2. Вялікіх памераў карціна на палатне, прызначаная для запаўнення такой паверхні. Сквер быў упрыгожаны вялікімі пана з батальнымі сцэнамі. Карпаў. На галоўным фасадзе канструкцыйна неабходная глухая панель удала выкарыстана для дэкаратыўнага пано. «ЛіМ».

[Фр. panneau, ад лац. pannus — кавалак тканіны.]

паразыхо́дзіцца, ‑дзіцца; ‑дзімся, ‑дзіцеся, ‑дзяцца; зак.

Разысціся — пра ўсё, многае або пра ўсіх, многіх. Увечары, калі хлопцы паразыходзіліся, хто ў парк, хто ў кіно, Сашка застаўся адзін у пакоі. Гроднеў. Толькі тады, калі дзяўчаты паразыходзіліся з гулянкі дамоў, ён, наламаўшы бэзу ў сваім агародчыку, прыйшоў да Ліды пад акно. Дайліда. Паразыходзіліся тыя хлопцы па свеце, хто куды. «ЛіМ».

прагля́нуць, ‑гляну, ‑глянеш, ‑гляне; зак.

Выглянуць, паказацца, стаць бачным на кароткі час. Дождж перастаў, праглянула сонца. В. Вольскі. Хмызы парадзелі, і ўперадзе праглянула палоска бурага ворыва. Хадановіч. // Месцамі з’явіцца. Разлілася.. [рэчка] паміж кустамі алешніку, асака праглянула на купінах, зноў дзяўчаты прыйшлі па лясныя кветкі. Даніленка. Трапляюцца толькі сыраежкі, ваўнянкі, ды яшчэ ліпкі масл[я]к прагляне з-пад хваёвай лапы. Кандрусевіч.

пратапта́цца, ‑тапчуся, ‑топчашся, ‑топчацца; зак.

1. Утварыцца ад частай хадзьбы (пра дарожку, сцежку і пад.).

2. Працерціся, пранасіцца ад хадзьбы. Галошы пратапталіся. □ Васілінцы маці накрухмаліла белую спаднічку з марлі, акуратненька зацыравала белыя шкарпэткі, што пратапталіся на вялікіх пальцах. Ус.

3. Таптацца некаторы час. [Цётка Палагея] можа і да самага вечара пратаптацца на шашы, пакуль на якую грузавую машыну сядзе. Ермаловіч.

пры́вязь, ‑і, ж.

1. Вяроўка, рэмень, ланцуг і пад., якімі прывязваюць, прымацоўваюць каго‑, што‑н. Ласяня тупала каля дубка, нарабіла сарвацца з прывязі. С. Александровіч. Прыгледзеўшыся, .. [Андрэй] убачыў, што хтось адвязвае цялё, якое пасвілася на прывязі. Дуброўскі.

2. Прыстасаванне для прывязвання жывёлы на адкрытым месцы. Разагнацца не было дзе. Я аб’ехаў вакол прывязі. Якімовіч.

•••

Трымаць язык на прывязі гл. трымаць.

прыкры́цце, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыкрыць, прыкрыцца.

2. Ахова, абарона. — Ваша задача — вывесці з блакады ўсё насельніцтва, хворых і раненых, стварыўшы для гэтай мэты групы прыкрыцця. Шчарбатаў.

3. Прадмет, збудаванне, месца, якое ахоўвае, прыкрывае ад чаго‑н. Стаць пад прыкрыцце. □ Мы са свайго прыкрыцця любаваліся кожным рухам гэтага дужага і прыгожага стварэння. В. Вольскі.