Verbum

ніко́лькі, прысл.

Ні ў якой меры; ані.

Ён н. не пакрыўдзіўся.

|| памянш.-ласк. ніко́лечкі (разм.).

Н. не стаміўся.

ніку́ды, прысл.

Ні ў якое месца; ні ў якім напрамку.

Н. не пайду.

◊

Нікуды не варты — вельмі дрэнны.

нікуды́шны, -ая, -ае (разм.).

Нікуды не варты, дрэнны.

Н. работнік.

нікчэ́мны, -ая, -ае.

1. Неістотны, нязначны.

Нікчэмная крыўда.

2. Нізкі ў маральных адносінах, нягодны.

Н. чалавек.

3. Вельмі дрэнны, няўдалы, малы.

Н. ўраджай.

|| наз. нікчэ́мнасць, -і, ж.

німб, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Сімвал святасці — ззянне ў выглядзе круга вакол галавы (на іконах, карцінах рэлігійнага зместу).

2. перан. Атмасфера славы, поспеху вакол каго-, чаго-н.

Н. славы.

|| прым. ні́мбавы, -ая, -ае.

ні́мфа, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

У грэчаскай міфалогіі: бажаство ў выглядзе жанчыны, якое ўвасабляе розныя сілы прыроды.

Лясная н.

Марская н.

ні́пель, -я, мн. -і, -яў, м. (спец.).

Металічная злучальная трубка з разьбой на канцах.

|| прым. ні́пельны, -ая, -ае.

нірва́на, -ы, ж.

1. Паводле вучэння будыстаў: стан глыбокага спакою і поўнай унутранай гармоніі, які дасягаецца адмаўленнем ад усіх жыццёвых клопатаў і імкненняў.

2. перан. Стан спакою, сузірання і асалоды.

Апусціцца ў нірвану.

ніт¹, ніта, мн. ніты, -аў, м.

Металічны стрыжань, які мае на адным канцы галоўку, а на другім — разьбу, на якую накручваецца гайка; болт (спец., уст.).

|| прым. ні́тавы, -ая, -ае.

ніт², ніта́, мн. ніты́, -о́ў, м. (спец.).

1. Злучэнне ніцяных петляў у ткацкім станку для падымання нітак асновы.

Укідаць аснову ў ніты.

2. Спосаб ткання, ад якога залежыць від перапляцення ніцей у тканіне.

Абрус у шаснаццаць нітоў.