ciasto
н.
1. цеста; цестападобная маса;
2. часцей мн.~a — здоба; пірагі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Саве́ць ’рабіцца вялым, санлівым ад зморанасці’ (ТСБМ), часцей асаве́ць (гл.). Рус. сове́ть ’быць ачмурэлым, падкочваць вочы’, польск. sowieć ’станавіцца асавелым, смутным’. Да сава, першапачаткова ’стаць такім, як сава’, таму што совы, актыўныя ноччу, днём становяцца апатычнымі і соннымі. Гл. Праабражэнскі, 1, 664; 2, 348; Фасмер, 3, 162; Борысь, 567.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Vehíkel
[ve-]
n -s, -
1) часцей пагардл. калама́га, драндуле́т; тра́нспартны сро́дак
2) мед. раствара́льны сро́дак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Wéhe
I
f -, -n часцей pl ро́давыя бо́лі
II
f -, -n сне́жная гу́рба, сумёт
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
гермафрады́т
(гр. Hermaphroditos = імя сына Гермеса і Афрадыты, зрошчанага па волі старажытнагрэчаскіх багоў з німфай Салмакідай)
арганізм, часцей жывёльны, які мае прыкметы абодвух полаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
на́зва, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
1. Абазначэнне словам прадмета, з’явы, паняцця і пад.; найменне чаго-н.
Прысвоіць назву плошчы. «Курган» — н. паэмы Янкі Купалы.
Бабуля ведала назвы ўсіх мясцовых раслін.
2. часцей мн. Асобнае выданне (кніга, часопіс і пад.), незалежна ад колькасці тамоў, з якіх яно складаецца.
У бібліятэцы 50 тысяч назваў, 80 тысяч тамоў.
◊
Адна толькі назва (разм., неадабр.) — аб кім-, чым-н., што не адпавядае свайму прызначэнню.
Адна толькі н. што каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ра́нні, -яя, -яе.
1. Які мае адносіны да рання; ранішні.
У р. час.
2. Які з’яўляецца самай першай, пачатковай парой якога-н. часу, пачаткам пэўнага працэсу, першай стадыяй развіцця.
Р. вечар.
Ранняе Сярэдневякоўе.
3. Які наступае раней, чым звычайна (пра поры года, час сутак і пад.).
Ранняя зіма.
◊
Малады ды ранні (разм., часцей неадабр.) — пра вопытнага, спрактыкаванага не па гадах чалавека.
Ранняя птушка — пра таго, хто рана ўстае, з’яўляецца рана дзе-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ладIII м
1. муз Tón¦art f -, -en;
2. часцей мн:
лады́ (на гітары і г. д.) Bund m -(e)s, Bünde
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
разважа́нне н
1. гл развага;
2. часцей мн:
разважа́нні Réden n -s, Geréde n -s; Betráchtungen pl (меркаванне);
без разважа́нняў óhne Éinwendungen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
жы́ўнасць, ‑і, ж., зб.
Разм. Жывыя істоты, часцей дробныя. Усякая жыўнасць у балоце варушыцца. Лынькоў. Корміцца галавень самай разнастайнай і, як правіла, прыдоннай жыўнасцю: дробнымі чарвякамі, ракападобнымі, слімакамі і малюскамі. Матрунёнак. // Дробная свойская жывёла. У Самабыля ёсць розная жыўнасць: куры, трое парасят, дзве казы і трусы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)