акт, -а, М а́кце, мн. -ы, -аў, м.
1. Адзінкавае праяўленне якой-н. дзейнасці, дзеянне, учынак.
Тэрарыстычны а.
2. Закончаная частка драматычнага твора, спекгакля.
Другі а. п’есы.
3. Закон, устанаўленне дзяржаўных органаў або грамадскіх арганізацый.
4. Дакумент, запіс аб якім-н. юрыдычным факце.
Скласці а. аб праверцы.
Абвінаваўчы а.
|| прым. а́ктавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
узбро́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., каго-што.
1. Забяспечыць сродкамі для вядзення вайны, бою (зброяй, тэхнікай і пад.).
У. армію.
У. атрад вінтоўкамі.
2. перан., чым. Забяспечыць сродкамі для якой-н. дзейнасці.
У. гаспадарку навейшай тэхнікай.
Узброеным вокам (пры дапамозе аптычных прылад).
|| незак. узбро́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. узбрае́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
антрапабіяцэно́з
(ад антрапа- + біяцэноз)
біяцэноз, які знаходзіцца пад пастаянным уплывам гаспадарчай дзейнасці чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дыярэ́я
(гр. doarreo = сцякаю)
мед. разлад дзейнасці кішэчніка ў чалавека і жывёл; панос.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэбютава́ць
(фр. débuter)
упершыню выступаць на сцэне або ў якой-н. галіне дзейнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
флегма́тык
(гр. phlegmatikos = запаленчы)
чалавек з ураўнаважаным, але інертным тыпам вышэйшай нервовай дзейнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АНТРАПАГЕ́Я
(ад антрапа... + грэч. gē Зямля),
сукупнасць экасістэм, якія ствараюцца ў выніку творчай або разбуральнай дзейнасці чалавека. Гл. таксама Наасфера.
т. 1, с. 391
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВУЛКАНІ́ЧНЫЯ АСТРАВЫ́,
астравы, якія ўтварыліся ў выніку вулканічнай дзейнасці на дне мора (напр., Гавайскія, а-вы Узнясення, Стромбалі і інш.).
т. 4, с. 293
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
псіхало́гія, ‑і, ж.
1. Навука аб заканамернасцях, развіцці і формах псіхічнай дзейнасці. Агульная псіхалогія. Эксперыментальная псіхалогія.
2. Псіхіка, асаблівасці характару, духоўны склад. Псіхалогія селяніна. Раскрыць псіхалогію героя. □ Чалавек зразумеў, нарэшце, што, перарабляючы свет, ён пачаў, разам з тым, перарабляць і сваю ўласную натуру, сваю псіхалогію і погляды на рэчы і з’явы. Майхровіч.
3. Сукупнасць псіхічных працэсаў ва ўмовах пэўных відаў дзейнасці, пэўнага стану і г. д. Псіхалогія працы. Псіхалогія ўчынку. □ Але я не верыў усяму гэтаму, бо не мог зразумець ні логікі, ні псіхалогіі гэтакіх паводзін. Сабаленка.
[Грэч. psychē — душа і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
некрало́г, ‑а, м.
Артыкул, прысвечаны памёршаму, з характарыстыкай яго жыцця і дзейнасці. Упершыню імя Купалы стаяла не пад вершам, не пад заклікам, яно было абведзена няўмольнай чорнай рамкай. Радкі некралога плылі перад вачыма, блыталіся, мяняліся месцамі. Лужанін.
[Ад грэч. nekrós — мёртвы і lógos — слова.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)