эпіцэ́нтр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Вобласць на паверхні зямлі, размешчаная над ачагом землетрасення, выбуху і пад.
Э. ядзернага выбуху.
2. перан. Месца, дзе што-н. праяўляецца з найбольшай сілай (кніжн.).
У эпіцэнтры падзей.
|| прым. эпіцэнтры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Наўдолькі ’ў абход’ (смарг., Сл. ПЗБ). Магчыма, ад удоль ’наўсцяж’, параўн. рус. вдоль ’тс’, або з *на‑ўдалекі, гл. далёкі, з «узнаўленнем» о пад націскам, параўн. дыял. штаны, але штонікі і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wzgląd, ~ędu
wzgl|ąd
м.
1. меркаванне; прычына; акалічнасць;
2. улік чаго; узяцце пад увагу;
mieć ~ąd — прымаць (браць) пад увагу;
mieć na ~ędzie — мець на ўвазе (на прымеце);
3. прыхільнасць;
okazywać ~ędy — праяўляць прыхільнасць; аказваць знакі ўвагі;
ubiegać się o ~ędy — дабівацца прыхільнасці;
przez ~ąd — беручы пад увагу;
pod tym ~ędem — у гэтых адносінах;
pod każdym ~ędem — ва ўсіх адносінах;
pod żadnym ~ędem — ні ў якім разе;
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
uwaga
uwag|a
ж.
1. увага;
zwracać ~ę — звяртаць увагу;
uchodzić (umykać) uwadze — выпадаць з-пад увагі; праходзіць па-за ўвагай;
wziąć pod ~ę — прыняць (узяць) пад увагу;
z ~i na co — беручы пад увагу што; улічваючы што; з прычыны чаго;
~a! — увага! асцярожна!;
”~a! stopień!” — “асцярожна! прыступка!”;
”~a! wysokie napięcie!” — «асцярожна! высокае напружанне!»;
”~a! zły pies!” — “асцярожна! злы сабака!”;
2. заўвага;
3. заўвага; вымова;
zrobić ~ę — зрабіць заўвагу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Болт. Запазычанне з ням. Гл. пад боўт.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Seris venit usus ab annis
Вопыт прыходзіць з гадамі.
Опыт приходит с годами.
бел. Замоладу дурань, пад старасць мудр. Як галава сівее, то чалавек мудрэе.
рус. Старый пёс на ветер не лает. Старый ворон не мимо каркает. Старый волк знает толк. Седина в бороду ‒ ум в голову. Старость опытом богата. Седая бородушка ‒ золотая головушка.
фр. On doit être sage quand on a la barbe au menton (Становишься мудрым, когда появляется борода). Qui a âge doit être sage (Кто в возрасте, [тот] должен быть умным).
англ. An old ox makes a straight furrow (Старый вол делает ровную борозду). Older and wiser (Старше и мудрее).
нем. Dank Erfahrung wird man klüger (Благодаря опыту становишься умнее).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
at
[æt; unstressed ət]
prep.
1) ля, у; на; блі́зка чаго́
at the door — ля дзьвярэ́й, пры дзьвяра́х
at home — до́ма
at school — у шко́ле
at a meeting — на пасе́джаньні
2) (у кіру́нку) у, на, за
to aim at the mark — цэ́ліць у мэ́ту
Look at me — Глядзі́ на мяне́
sit down at the table — се́сьці за стол
3) пад; у ста́не; на
at right angles — пад про́стым куто́м
at war — у ста́не вайны́
at anchor — на я́кары
at peace — у супако́і
at your discretion — пад тваю́ разва́гу, на тваё вырашэ́ньне
at first sight — на пе́ршы пагля́д
delighted at — захо́плены чым
4) (пра час) а, у, на, пад
at midnight — апо́ўначы; пад по́ўнач
at five o’clock — а пя́тай гадзіне
at the end of the lesson — у канцы́ ле́кцыі
at dawn — на сьвіта́нку
at night — уначы́, уно́чы
at present — цяпе́р
5) праз
Enter at the back door — Захо́дзь праз за́днія дзьве́ры
6) да, за
at work — за пра́цай
good at languages — здо́льны да мо́ваў
7) з прычы́ны, па
to be happy at something — це́шыцца з прычы́ны не́чага
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
крыло́, -ла́ ср., в разн. знач. крыло́;
маха́ць кры́ламі — маха́ть кры́льями;
к. самалёта — крыло́ самолёта;
к. ветрака́ — крыло́ ветряно́й ме́льницы;
к. экіпа́жа — крыло́ экипа́жа;
пра́вае (ле́вае) к. во́йска — пра́вое (ле́вое) крыло́ во́йска;
ле́вае к. англі́йскага рабо́чага ру́ху — ист. ле́вое крыло́ англи́йского рабо́чего движе́ния;
◊ распасце́рці кры́лы — распра́вить кры́лья;
падрэ́заць кры́лы — подре́зать кры́лья;
схава́ць пад к. — спря́тать под кры́лышко;
пад ~лом — (у каго) под кры́лышком (у кого);
апусці́ць кры́лы — опусти́ть кры́лья;
абрэ́заць кры́лы — (каму) обре́зать кры́лья (кому)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
observation [ˌɒbzəˈveɪʃn] n.
1. назіра́нне, вывучэ́нне;
an observation tower назіра́льная вы́шка;
under observation пад назіра́ннем;
escape observation застава́цца незаўва́жаным, прахо́дзіць па-за назіра́ннем
2. (on/about) заўва́га, выка́званне;
make an observation on smth. рабі́ць заўва́гу нако́нт чаго́-н., заўважа́ць што-н.
3. назіра́льнасць, нагляда́льнасць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ravages [ˈrævɪdʒɪz] n. pl. fml разбура́льнае ўздзе́янне; разбурэ́нне, знішчэ́нне;
The ravages of drink were clear in the dark rings under his eyes. Цёмныя кругі пад яго вачыма сведчылі аб разбуральным уздзеянні алкаголю;
withstand the ravages of time до́бра захо́ўвацца, супраціўля́цца разбура́льнаму ўздзе́янню ча́су
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)