Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АХО́П,
манеўр войскаў у баі (аперацыі), які дае магчымасць нанесці ўдар па адным ці абодвух флангах групоўкі праціўніка. Выкарыстоўваецца ў сустрэчным баі, пры наступленні на праціўніка, які абараняецца ці адыходзіць, а таксама пры контратаках у абароне. Ажыццяўляецца ў цесным тактычным і агнявым узаемадзеянні з войскамі, што наступаюць з фронту, авіяцыяй і дэсантна-штурмавымі падраздзяленнямі; найчасцей пасля прарыву абароны праціўніка, калі ўтвараюцца адкрытыя флангі ці ёсць прамежкі ў баявых парадках.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АД’ЮТА́НТ
[ад лац. adjutans (adjutantis) які дапамагае],
1) афіцэр (у арміях некат. дзяржаў таксама прапаршчык, мічман) пры начальніку для розных даручэнняў і дапамогі ў кіраўніцтве воінскімі падраздзяленнямі.
2) У дарэв.рус. арміі з 17 ст. пасада афіцэра, адказнага за справаводства ў штабах.
3) Прыдворны ваен. чын у свіце манарха (генерал-ад’ютант, флігель-ад’ютант).
4) У Францыі ў 19 ст. афіцэр у палку, які адказваў за навучанне унтэр-афіцэраў і капралаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
жані́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Мужчына, які мае нявесту; будучы муж нявесты.
Пазнаёміцца з жаніхом сяброўкі.
2. Мужчына, які ўступае ў шлюб, у час шлюбнай цырымоніі і ўрачыстасці.
Павіншаваць жаніха з нявестай.
3. Халасты мужчына, які мае намер жаніцца.
|| ласк.жанішо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
|| прым.жаніхо́ўскі, -ая, -ае (разм.).
Ж. выгляд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зне́шні, -яя, -яе.
1.Які знаходзіцца звонку, за межамі чаго-н.
З. выгляд.
Знешняе асяроддзе.
2.Які праяўляецца толькі з вонкавага боку і не адпавядае ўнутранаму стану.
З. спакой.
Знешне (прысл.) ён быў задаволены.
3.перан. Павярхоўны, пазбаўлены глыбіні, унутранага зместу.
З. бляск.
4.Які адносіцца да зносін з замежнымі дзяржавамі.
Знешняя палітыка.
З. гандаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бе́дны, -ая, -ае.
1.Які не мае дастаткова матэрыяльных сродкаў; небагаты, незаможны.
Б. чалавек.
2. Аднастайны, мізэрны; які мае недахоп у чым-н.
Бедная расліннасць.
Б. слоўнікавы запас.
3. Нешчаслівы, які выклікае спачуванне да сябе.
Беднае дзіця.
4. Танны, просты.
Б. гардэроб.
Бедная вопратка.
|| наз.бе́днасць, -і, ж. (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сустрэ́чны, -ая, -ае.
1.Які рухаецца насустрач.
С. цягнік.
С. вецер.
Ніхто з сустрэчных (наз.) не спыніўся.
2.Які адбываецца пры сустрэчы, пры руху з двух бакоў.
С. бой.
С. агонь.
3.Які даецца ў адказ на што-н.
С. план.
◊
Першы сустрэчны — хто трапіцца, выпадковы.
Сустрэчны (наз.) і папярэчны — любы без разбору чалавек, усякі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
урачы́сты, -ая, -ае.
1.Які мае адносіны да ўрачыстасці (у 2 знач.), звязаны з урачыстасцямі, які суправаджаецца ўрачыстасцю.
У. дзень.
У. парад войск.
Урачыстае пасяджэнне.
2. Важны, знамянальны; які вызначаецца велічнасцю; сур’ёзны.
Урачыстая хвіліна развітання.
У. голас.
У. выгляд.
3. Надзвычай важны па значэнні, змесце.
Урачыстая клятва.
Урачыстыя словы прысягі.
|| наз.урачы́стасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ВЕ́ПРАЎШЧЫНА,
вепраўшчызна, павепраўшчызна, грашовы падатак у ВКЛ, які ў 16—18 ст. спаганяўся з сялян за права карыстання ляснымі ўгоддзямі землеўласніка. Памер вызначаўся непасрэдна зямельным уласнікам.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АВЕРСО́ЛД,
сітуацыя рэзкага зніжэння цэн на які-небудзь тавар у выніку паступлення яго ў вял. колькасці на рынак. Тэрмін часцей ужываецца ў адносінах да каштоўных папер.