мысо́к, ‑ска, м.
Разм.
1. Памянш.-ласк. да мыс. «Гарляком» хлопцы называлі тое месца, дзе рэчка крута абгінала невялікі вузкі мысок, заросшы кустамі. Якімовіч.
2. Тое, што і насок (у 1 знач.). Генька падчапіў мыском чаравіка мяч. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсці́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Тое, што і подсціл (у 2 знач.). Ляжаў.. [жарэбчык] ля ясляў на мяккай саламянай падсцілцы. Якімовіч. На падсцілках з газет і мяшкоў, проста на падлозе ўздоўж сцен, разасланы пасцелі. Сяргейчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяссо́нны, ‑ая, ‑ае.
Які праводзіцца без сну. Ніна Андрэеўна глядзела на.. [мужаў] засмучаны абветраны твар, на чырвоныя ад бяссонных начэй вочы. Якімовіч. // Які не спіць, не хоча спаць. — Няма на цябе ўгамону, бяссонны, — няласкава сустракае.. [свякруха] таго, хто ўвайшоў. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ілга́ць і лгаць, (і)лгу, (і)лжэш, (і)лжэ; (і)лжом, (і)лжаце, (і)лгуць; незак.
Гаварыць няпраўду; выдумваць, хлусіць. Бядняк ілгаць не ўмеў — усё і расказаў, як было. Якімовіч. Хто сам ілжэ, той нікому не верыць. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вато́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Ватовая фастрыгаваная куртка. — Ну, да вечара! — Лёля кіўнула Міколу і пабегла, размахваючы крыссем паношанай ватоўкі. Гаўрылкін. Дзед Лукаш быў апрануты.. проста, па-рабочаму: у старой ватоўцы, у ботах. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́петраны, ‑ая, ‑ае.
Высахлы, перасохлы, выветраны; худы. Старую, выпетраную на сонцы шапку з аблупленым.. брылём.. я з ахвотаю перадаў малодшаму брату Юзіку. Якімовіч. Бабка Анісся, наадварот, была мажная, грузная і панурая — поўная процілегласць свайму сухому, выпетранаму дзеду. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́рай, ‑ю, м.
1. Цёплы край, куды вылятаюць на зіму пералётныя птушкі. Той год птушкі доўга не адляталі ў вырай: стаяла цёплая, пагодлівая восень. Грамовіч.
2. Чарада пералётных птушак. Высока ў небе, працяжна курлыкаючы, ляцеў жураўліны вырай. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разапну́ць, ‑пну, ‑пнеш, ‑пне; ‑пнём, ‑пняце; зак., што.
Разм. Тое, што і распяць. — Ззамаладу ведаю яго [Ермаліцкага]: за грош бацьку роднага на крыжы разапне. Грахоўскі. Хведар Набілкін пусціў сваю кабылку пасвіцца, а сам разапнуў шацёр і лёг спаць. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разва́жлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць разважлівага; цвярозы роздум. У кожны момант .. [міліцыянеры] маглі кінуцца на злачынцаў, але разважлівасць і вопыт гаварылі што пакуль яшчэ не час. Броўка. Петрык адказаў з сталай разважлівасцю: — А чаго баяцца? Гэта толькі малыя баяцца. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расстара́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Вельмі стараючыся, раздабыць, набыць што‑н. За гаспадарку ненарокам Міхал на новым месцы ўзяўся: Каня, кароўку расстараўся. Колас. [Толя] спадзяваўся даведацца што-небудзь пра жыхароў са спаленых дамоў і расстарацца хоць кавалак хлеба. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)