ружжо́, ‑а, н.

Ручная агнястрэльная зброя з доўгім ненаразным (у адрозненне ад вінтоўкі) ствалом. На ахову палатна паставілі вартавога — Алеся Голуба, узброенага паляўнічым ружжом. Васілевіч.

•••

Пад ружжом — а) на ваенным становішчы, у стане баявой гатоўнасці (пра армію); б) у арміі (служыць).

Паставіць пад ружжо гл. паставіць.

У ружжо! — а) каманда стаць у строй са зброяй; б) каманда быць гатовым прыняць або пачаць бой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ostrożność

ostrożnoś|ć

ж. асцярожнасць, асцярога;

mieć się na ~ci — быць насцярожаным;

przedsięwziąć środki ~ci — прыняць меры засцярогі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зака́з, -зу м., в разн. знач. зака́з;

прыня́ць з. — приня́ть зака́з;

зрабі́ць на з. — сде́лать по зака́зу;

разне́сці гато́выя зака́зы — разнести́ гото́вые зака́зы;

◊ як на з. — как на зака́з;

як па ~зе — как по зака́зу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́за ж., прям., перен. по́за;

здыма́ць у ро́зных по́зах — снима́ть в ра́зных по́зах;

не ве́рце яму́, гэ́та то́лькі п. — не ве́рьте ему́, э́то то́лько по́за;

◊ стаць у по́зу — стать в по́зу;

прыня́ць по́зу — приня́ть по́зу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́нна, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Вялікая прадаўгаватая пасудзіна для мыцця, купання.

Мыцца ў ванне.

2. Мыццё ці лячэнне ў такой пасудзіне.

Прыняць ванну.

Лячэбныя ванны.

3. перан. Лячэнне ўздзеяннем чаго-н. (вады, паветра, сонца) на цела.

Сонечныя ванны.

4. У тэхніцы: пасудзіна рознай формы і памеру для вадкасці, у якую апускаюць розныя прадметы пры іх апрацоўцы.

Фарбавальная в.

|| памянш. ва́нначка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 4 знач.).

|| прым. ва́нны, -ая, -ае.

В. пакой або ванная (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

залічы́ць, -ічу́, -і́чыш, -і́чыць; -і́чаны; зак.

1. каго (што). Уключыць у склад каго-, чаго-н., аднесці да якой-н. катэгорыі.

З. студэнтам.

З. на работу.

З. у адстаючыя.

2. што. Прылічыць каму-н., занесці на чый-н. рахунак.

З. на бягучы рахунак дзвесце рублёў.

З. у агульны бюджэт.

3. што. Прыняць што-н. у лік чаго-н.

З. пяць рублёў у пагашэнне доўгу.

4. што. Адобрыць, паставіўшы залік.

З. курсавую работу.

|| незак. залі́чваць, -аю, -аеш, -ае; наз. залі́чванне, -я, н.

|| наз. залічэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

афо́рміць

1. (надаць сілу закона) réchtskräftig [réchtsgültig] máchen; in Órdnung bríngen*;

афо́рміць арганізацы́йна organisatórisch régeln;

2. (надаць закончаны выгляд) áusgestalten vt, áusstatten vt, áufmachen vt;

3. (прыняць на працу) éinstellen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Го́луб ’голуб’. Рус. го́лубь, укр. го́луб, польск. gołąb, чэш. holub, серб.-харв. го̏лу̑б, ст.-слав. голѫбь. Прасл. *golǫbь. Лічыцца словам з не вельмі яснай этымалогіяй (агляд версій гл. у Слаўскага, 1, 312–313; Фасмера, 1, 432–433; Трубачова, Эт. сл., 6, 216–217). Можна прыняць версію, што прасл. *golǫbь вельмі нагадвае лац. columba, Columbus ’тс’, але хутчэй гэта паралельныя ўтварэнні (Трубачоў, там жа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Змрок ’адсутнасць святла’. Укр. змрок, змрік ’прыцемак’, польск. zmrok ’час ад захаду сонца да ночы’, славац. zmrk ’змрок’; параўн. макед. дыял. смркне се ’змрачнець’, балг. смрачвам се ’цямнець’. Ц.-слав. съмръкати ’змрачнець’. Прасл. корань mork‑ (гл. марока) у значэнні ’цемната’ даваў дзеяслоў, які мог прыняць прэфікс sъ‑, з польск. запазычана бел. (і ўкр.) форма з ‑ро‑ (параўн. марока, рус. обморок з ‑оро‑).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разыска́ние книжн.

1. (поиски) адшука́нне, -ння ср.;

приня́ть ме́ры к разыска́нию престу́пника прыня́ць ме́ры для адшука́ння злачы́нца;

2. (исследование) дасле́даванне, -ння ср.;

разыска́ние о древне́йших летопи́сных сво́дах дасле́даванне аб старажы́тных летапі́сных збо́рах.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)