фарма́т, ‑у, М ‑маце, м.
1. Памер кнігі, аркуша, старонкі і пад. У яркім убранні калон, у кветках і сцягах выдзяляецца каласальнага фармату кніга, на якой ззяе: «Праграма КПСС». «Звязда». Падпольная «Звязда» была невялікага фармату, але затое з яе старонак веяла баявым, наступальным духам. Пятніцкі.
2. У друкарскай справе — даўжыня і вышыня паласы набору, даўжыня радка.
[Ад лац. forma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыта́ч, ‑а, м.
1. Той, хто чытае якія‑н. творы, да каго звернуты творы пісьменнасці. Мова і стыль — гэта тыя формы, у якіх падаецца чытачу думка твора. Чорны. «А дні ідуць» — кніга, высока ацэненая друкам і па заслугах прынятая чытачом. «Полымя».
2. Наведвальнік, абанент грамадскай бібліятэкі, чытальні. Звыш дзевяці тысяч чытачоў абслугоўвае Мінская бібліятэка № 10. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Малі́тва ’маленне’, ’тэкст, які чытаюць веруючыя, звяртаючыся да бога ці святых’ (ТСБМ, Яруш.). Укр., рус. молитва, польск., н.- і в.-луж. modlitwa, чэш., славац. modlitva, славен. molítva, molȋtev, molȋdva, molȋdev, серб.-харв. мо̀литва, молатав, макед., балг. молитва. Прасл. modlitva ’звяртанне, просьба да бога, абяцанне’. Да малі́цца. Сюды ж малі́твеннік ’кніга з малітвамі’, якое, відаць, з ц.-слав. мовы, бел. малітоўнік ’тс’, малі́тваваць ’уводзіць маці пасля родаў у царкву з малітвай’ (Нас.), малі́цьвіць ’маліць, упрошваць’ (Бяльк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
букіні́ст
(фр. bouquiniste, ад bouquin = старадаўняя кніга)
спецыяліст кніжнага гандлю, які займаецца купляй і продажам рэдкіх і старых кніг.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
та́бель
(ням. Tabelle, ад лац. tabella = дошчачка)
спіс, кніга або спецыяльная дошка для ўліку чаго-н. (напр. т. паспяховасці).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
пусты́, -а́я, -о́е.
1. Пра ёмішча: нічым не запоўнены, вольны.
П. кораб.
Пустыя кішэні. 3 пустога (наз.) і Саламон не налье (прыказка). На п. жывот (не пад’еўшы; разм.). П. шар.
Пустая парода (без металу; спец.).
2. перан. Беззмястоўны, беспадстаўны, несур’ёзны.
П. чалавек.
Пустая задума.
Пустая кніга.
◊
З пустымі рукамі (разм.) — нічога не прынёсшы або нічога не атрымаўшы.
Прыйшлі з пустымі рукамі.
Каб табе (яму, вам, ім) пуста было (разм.) — выражэнне лёгкай незадаволенасці чыімі-н. дзеяннямі.
|| наз. пустата́, -ы́, ДМ -стаце́, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
змяшча́ць несов.
1. в разн. знач. помеща́ть;
2. вмеща́ть, умеща́ть;
1, 2 см. змясці́ць;
3. содержа́ть, заключа́ть;
кні́га ~чае мно́га фа́ктаў — кни́га соде́ржит (заключа́ет) мно́го фа́ктов
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
peculiar
[pɪˈkju:ljər]
adj.
1) дзі́ўны, дзіва́чны; незвыча́йны, асо́бны
2) асаблі́вы, своеасаблі́вы; спэцыфі́чны, уласьці́вы
This book has a peculiar value — Гэ́тая кні́га ма́е асаблі́вую ва́ртасьць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
друк 1, ‑у, м.
1. Працэс вырабу друкаванай прадукцыі; друкаванне. Падрыхтаваць да друку рукапіс. Цэх каляровага друку. Кніга выйшла з друку. □ Міхась лічыцца сёння, на трэцяй змене, адказным за якасць друку. Брыль.
2. Друкаваныя літары, друкаваны тэкст; знешні выгляд, памер друкаванага тэксту. Уборысты друк. □ Адразу кідаецца ў вочы, што друк саматужны. Навуменка.
3. Галіна вытворчасці, якая вырабляе друкаваную прадукцыю; выдавецкая і друкарская справа. Работнікі друку. Органы друку.
4. Тое, што надрукавана, сукупнасць надрукаваных твораў. Перыядычны друк. Насценны друк. □ Пра Анатоля Аніхімоўскага яшчэ ніхто не пісаў, яго партрэта ніколі не было ў друку. Асіпенка. «А дні ідуць» — кніга, высока ацэненая друкам і па заслугах прынятая чытачом. Лужанін.
•••
Памылка друку гл. памылка.
[Ням. Druck.]
друк 2, ‑а, м.
Разм. Сукаватая палка; тоўсты кій. Агародамі, нацянькі, беглі да нас, на расцяробы, мужчыны з друкамі. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wisdom [ˈwɪzdəm] n.
1. му́драсць, праму́драсць; the Book of Wisdom bibl. Кні́га праму́драсці Саламо́на;
Years bring wisdom. Мудрасць прыходзіць з гадамі.
2. fml разва́жнасць; здаро́вы сэнс
♦
no wisdom like silence ≅ маўча́нне як зо́лата
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)