Verbum

гу́шча, -ы, ж.

1. Густы асадак (стравы, раствору і пад.).

На дне засталася г.

Г. дзяцей не разганяе (прыказка).

2. Тое, што і гушчар.

3. Самае густое месца ў чым-н., цэнтр.

Уціснуцца ў самую гушчу натоўпу.

Быць у гушчы падзей (перан.).

дадра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дзяры́; -дра́ны; зак., што (разм.).

1. Скончыць драць.

Д. паперы.

2. Надраць дадаткова, да пэўнай меры.

Д. моху.

Д. бульбы.

3. Знасіць да дзірак (вопратку, абутак і пад.).

Д. боты.

|| незак. дадзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

драпе́жны, -ая, -ае.

1. Які корміцца жывёламі (пра звяроў, птушак і пад.).

Д. звер.

Драпежныя рыбы.

2. перан. Прагны, поўны імкнення авалодаць кім-, чым-н., захапіць што-н., а таксама такі, што выражае такое імкненне.

Драпежная натура.

Д. погляд.

|| наз. драпе́жнасць, -і, ж.

дудзе́ць, дуджу́, дудзі́ш, дудзі́ць; дудзі́м, дудзіце́, дудзя́ць; дудзі́; незак.

1. Іграць на дудцы, дудзе.

2. Утвараць нудныя, цягучыя гукі.

Д. пад нос.

3. перан. Надаедліва, аднастайна паўтараць адно і тое ж (разм.).

Кожны вечар бацькі дудзелі яму, каб жаніўся.

|| наз. дудзе́нне, -я, н.

варажы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць; незак.

1. Прадказваць будучае або мінулае па картах, лініях рукі і пад.

2. Меркаваць, рабіць здагадкі.

|| зак. паваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць (да 1 знач.) і зваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць (да 1 знач.).

|| наз. варажба́, -ы́, ж. (да 1 знач.).

гадава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; незак., каго-што.

1. Даглядаючы, выхоўваючы, забяспечыць рост, развіццё каго-н.

Г. дзяцей.

Г. цяля.

2. Адрошчваць (валасы, ногці і пад.).

Г. бараду.

|| наз. гадава́нне, -я, н. і гадо́ўля, -і, ж. (да 1 знач.).

Конь сваёй гадоўлі.

баламу́т, -а, М -му́це, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

1. Чалавек, які ўносіць неспакой, беспарадак у адносіны, работу і пад.

Паводзіны баламута.

2. Спакуснік, інтрыган.

Звязалася з гэтым баламутам.

|| ж. баламу́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. баламу́тны, -ая, -ае.

буя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.

1. Бурна расці; пышна красаваць.

Ярына на полі буяла.

Жыццё буяе (перан.).

2. Расці ў націну (пра бульбу, памідоры і пад.), у салому (пра жыта, пшаніцу і інш.), разрастацца на шкоду плоданашэнню.

Памідоры буяюць.

|| наз. буя́нне, -я, н.

агалі́цца, агалю́ся, аго́лішся, аго́ліцца; зак.

1. Зняць вопратку, стаць голым (разм.).

2. Скінуць покрыва, лісце і пад.

Лес агаліўся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць адкрытым, даступным для праціўніка.

Фронт агаліўся.

|| незак. агаля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. агале́нне, -я, н.

адво́д, -у, М -дзе, м.

1. гл. адвесці.

2. Заява аб адхіленні каго-н. ад удзелу ў чым-н.

Даць а. кандыдату.

3. Адгалінаванне (у трубе, электрасетцы і пад.).

А. ад батарэі.

◊

Для адводу вачэй (разм.) — з мэтай адцягнуць увагу ад чаго-н.