Verbum

маладасту́пны, ‑ая, ‑ае.

1. Да якога цяжка дабрацца, даступіцца. Асабліва панура выглядалі запушчаныя, маладаступныя нізіны-лужкі, заваленыя галлём і сатлеўшымі верхавінамі ссечаных старых дрэў. Колас.

2. Якім не ўсе маюць магчымасць карыстацца (з-за высокіх цэн, адсутнасці дазволу і пад.). Медыцынская дапамога [у дарэвалюцыйнай Беларусі] была платнай і таму маладаступнай працоўным. «Весці». // Не ўсім зразумелы. Маладаступная кніга.

мацяры́к, ‑церыка, м.

1. Вялікая частка сушы, якая абмываецца морамі і акіянамі; кантынент. З канца ў канец на свеце, На ўсіх мацерыках — Крэмль ясна людзям свеціць, Да шчасця значыць шлях. Бялевіч.

2. Спец. Пласт зямлі, які залягае пад глебай. Найбольш старажытны культурны слой знаходзіўся на прыродным адкладанні жоўтага пяску, як кажуць археолагі, на мацерыку. Штыхаў.

му́фта, ‑ы, ДМ ‑фце, ж.

1. Прыналежнасць жаночай вопраткі, род адкрытага з двух бакоў цёплага мяшочка для сагравання рук. Ідучы, .. [Рыма] не размахвала рукамі, як гэта рабіў.. [Міхась], а ўвесь час трымала іх у муфце. Лупсякоў.

2. Спец. Прыстасаванне, якое служыць для злучэння канцоў труб, валаў, стальных канатаў і пад. Жалезная муфта. Гумавая муфта. Муфта счаплення.

[Ад ням. Muffe.]

насто́йлівы, ‑ая, ‑ае.

1. Рашучы ў дасягненні сваёй мэты, свайго жадання. Настойлівы чалавек. □ Мы пабудзем тут шахцёрскі гарт Вопытных, настойлівых майстроў. Аўрамчык. Рос. [Нічыпар] упартым і настойлівым. Мележ.

2. Які выражае рашучасць. І зноў стукат, але ўжо інакшы — глухі і настойлівы. Лупсякоў. [Ніна] пачырванела пад настойлівым поглядам таварышкі. Васілевіч. // Які ажыццяўляецца з рашучасцю, упартасцю. Настойлівыя пошукі.

непрые́мны, ‑ая, ‑ае.

Які не падабаецца сваімі якасцямі, уласцівасцямі і пад. Непрыемны голас. Непрыемны пах. □ Сярод лесу сыпала дробная, як увосень, халодная непрыемная імжа. Мяжэвіч. // Які выклікае нездавальненне, прыкрасць, засмучэнне. Крушынскі быў выбіты з каляі рознымі непрыемнымі весткамі. Бядуля. // Які выклікае хваляванне, парушае спакой. Усю ноч не спала Таня. Непрыемныя думкі адбіралі яе спакой. Гроднеў.

падо́лець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак., каго-што.

Перамагчы ў бойцы, барацьбе; асіліць. Нас не падолець у бітвах крывавых, Страх невядомы савецкім людзям. Глебка. // перан. Разм. Перасіліць, пераадолець якое‑н. пачуццё, хваляванне і пад. Хоць патуранне [вучням] было і шкодна з педагагічнага боку, і Лабановіч гэта ведаў, але падолець гэту сваю слабасць не мог ніякім чынам. Колас.

пакаёвы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да пакоя. У сэрца папросіш парады — Яно да паслугі гатова: Вядзе з пакаёвай засады Пад лівень, на вецер жыццёвы. Прануза.

2. Які знаходзіцца, жыве, расце ў пакоі. Служанкі вывелі на прагулку пакаёвых сабачак. Карпюк. Толькі ведай: да пары квітнеюць Кветкі пакаёвыя ў цяпле. Ставер.

•••

Пакаёвая тэмпература гл. тэмпература.

папа́даць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

Упасці адзін за другім — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Саўка ўпаў у снег. Перапалоханыя канвойныя таксама пападалі. Колас. З-пад каменя выбіваліся дымна-чырвоныя лісткі крапівы, а частаколіны месцамі збуцвелі і пападалі... Сачанка.

папада́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да папасці.

•••

Зуб на зуб не пападае гл. зуб.

пе́нсія, ‑і, ж.

1. Перыядычнае, звычайна штомесячнае, грашовае забеспячэнне ў старасці, у выпадку страты працаздольнасці і пад. [Даніла Сцяпанавіч Карнееў] атрымліваў ад дзяржавы пенсію і карыстаўся агульнай павагай з боку аднавяскоўцаў. Залескі.

2. Уст. Заработная плата.

•••

Персанальная пенсія — пенсія асобным грамадзянам СССР за асаблівыя працоўныя і інш. заслугі, якая прадугледжвае пэўныя льготы.

Выйсці на пенсію гл. выйсці.

[Ад лац. pensio — плацеж.]

прыгрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.

1. Сагрэцца, нагрэцца, размясціўшыся дзе‑н. у цяпле, каля цяпла. Толькі пад раніцу я заснуў, прыгрэўшыся ля агню. Ляўданскі. Пятро Пятровіч забіў гадзюку, якая прыгрэлася на вясновым сонцы. Навуменка. // Крыху нагрэцца, стаць цяплейшым. — Кідай, дачушка, прасніцу. Прынясі дзежку з клеці, няхай прыгрэецца ў хаце. Колас.

2. перан. Знайсці прытулак; прыжыцца.