вядо́мы I в разн. знач. изве́стный; (несомненный — ещё) заве́домый;
~мыя ўсяму́ све́ту падзе́і — изве́стные всему́ све́ту собы́тия;
в. маста́к — изве́стный худо́жник;
в. гульта́й — изве́стный (заве́домый) лентя́й;
◊ ~мая спра́ва (рэч) — в знач. вводн. сл. изве́стное де́ло;
у ~май ступе́ні — в изве́стной сте́пени
вядо́мы II ведо́мый;
в. самалёт — ведо́мый самолёт;
~мае ко́ла — ведо́мое колесо́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БІ́НДЛЕР Вадзім Іосіфавіч
(н. 7.3.1958, Мінск),
бел. спартсмен (акрабатыка). Засл. майстар спорту СССР (1981). Скончыў Бел. ін-т фіз. культуры (1979). Абсалютны чэмпіён свету (1980), Еўропы (1978, 1980), СССР (1977, 1979), чэмпіён свету (1976), Еўропы (1979), неаднаразовы пераможца міжнар. спаборніцтваў. Першы ў свеце выканаў трайное сальта назад (1974). З канца 1980-х г. жыве ў ЗША.
т. 3, с. 154
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АКАСМІ́ЗМ
(ад a... + грэч. kosmos Сусвет),
філасофскае і рэлігійнае вучэнне, якое прапаведуе погляды аб нікчэмнасці свету. У найб. чыстым выглядзе сустракаецца ў класічнай інд. філасофіі (гл. Веданта), пашырана і ў хрысціянстве. Гегель называў акасмізмам пантэізм Спінозы, паколькі бог у ім ёсць адзіная вечная і бясконцая субстанцыя, усё астатняе — часовае, неістотнае. Акасмізмам наз. таксама спірытуалізм, які адмаўляе рэальнасць навакольнага свету.
т. 1, с. 186
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАРШКО́Ў Аляксандр Георгіевіч
(н. 8.10.1946, Масква),
савецкі спартсмен (фігурнае катанне на каньках). Адзін з лепшых фігурыстаў свету (спарт. танцы на лёдзе) 1-й пал. 1970-х г. Засл. майстар спорту СССР (1970). Скончыў Цэнтр. ін-т фіз. культуры (1970, Масква). Алімпійскі чэмпіён 1976, чэмпіён свету ў 1970—74, 1976, Еўропы 1971, 1973—76 (усё ў пары з Л.Пахомавай).
т. 5, с. 74
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАРАБ’ЁЎ Аркадзь Мікітавіч
(н. 3.10.1924, с. Мардова Тамбоўскай вобл., Расія),
расійскі спартсмен і трэнер (цяжкая атлетыка). Засл. майстар спорту СССР (1952), засл. трэнер СССР (1964). Д-р мед. н. (1970), праф. (1972). Скончыў Свярдлоўскі мед. ін-т (1957). Алімпійскі чэмпіён у паўцяжкай вазе (1956, 1960), неаднаразовы чэмпіён свету, Еўропы і СССР у 1950—59, рэкардсмен свету ў 1950—61.
т. 3, с. 507
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
cardinal2 [ˈkɑ:dɪnl] adj.
1. асно́ўны, гало́ўны, са́мы істо́тны; кардына́льны;
cardinal argu ments гало́ўныя, асно́ўныя до́вады;
the cardinal merit гало́ўная заслу́га;
cardinal numbers ко́лькасныя лічэ́бнікі;
the four cardinal points чаты́ры кіру́нкі све́ту
2. я́рка-чырво́ны, пунсо́вы
3. кардына́льскі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
аргані́чны, -ая, -ае.
1. Які належыць да жывёльнага або расліннага свету, які мае адносіны да арганізмаў (у 1 знач.).
А. свет.
Арганічная прырода.
2. Які датычыцца ўнутранай будовы чалавека, яго органаў.
А. парок сэрца.
3. перан. Які датычыцца самой сутнасці чаго-н., карэнны, унутрана ўласцівы каму-н.
Арганічнае адзінства тэорыі і практыкі.
Арганічнае непрыманне.
○
Арганічная хімія — раздзел хіміі, які вывучае злучэнні, што змяшчаюць у сабе вуглярод.
|| наз. аргані́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэферэ́нт
(лац. déferens, -ntis = які нясе)
дапаможная акружнасць, якая прымянялася ў геацэнтрычнай сістэме свету Пталамея для тлумачэння руху планет.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
касмагра́фія
(гр. kosmographia = апісанне свету)
уст. апісанне Сусвету ў кнігах; сукупнасць кароткіх звестак з астраноміі, метэаралогіі, геаграфіі і геалогіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
матэма́тыка
(лац. mathematica < гр. mathematike, ад mathema = навука, веды)
навука, якая вывучае колькасныя суадносіны і прасторавыя формы навакольнага свету.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)