Ко́мпас ’прыбор для вызначэння напрамкаў свету’ (ТСБМ). Ст.-бел. компасъ, конпасъ (з 1584 г.). Запазычанне са ст.-польск. kompas, якое з іт. compasso (Булыка, Запазыч., 164; Шанскі, 2, 8, 239–240).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дальнаме́р, ‑а, м.

Прыбор для вызначэння адлегласці да чаго‑н. без непасрэднага вымярэння. Аптычны дальнамер. Акустычны дальнамер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асцыло́граф, ‑а, м.

Прыбор, які ўжываецца ў тэхніцы, медыцыне і інш. для назірання і запісу электрычных працэсаў.

[Ад лац. oscillum — хістанне, ваганне і грэч. grápho — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяско́п, ‑а, м.

Оптыка-механічны прыбор для праецыраваны з павелічэннем відарысаў празрыстых арыгіналаў (дыяпазітываў, дыяфільмаў) на экран.

[Ад грэч. diaskopeo — уважліва разглядваю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карбюра́тар, ‑а, м.

Прыбор у рухавіку ўнутранага згарання для ўтварэння гаручай сумесі з вадкага паліва і паветра.

[Фр. carburateur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мікраско́п, ‑а, м.

Аптычны прыбор для разглядвання прадметаў, якіх нельга ўбачыць простым вокам. Электронны мікраскоп. Аптычны мікраскоп.

[Ад грэч. mikrós — маленькі і skopéō — гляджу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сейсмаско́п, ‑а, м.

Прыбор, які адзначае час першага штуршка пры ваганнях зямной кары, а таксама яго напрамак.

[Ад грэч. seismós — ваганне, землетрасенне і skopéo — назіраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сейсмо́метр, ‑а, м.

Прыбор для вымярэння зрухаў пластоў глебы, частак збудаванняў і пад. пры ваганнях зямной кары.

[Ад грэч. seismós — ваганне, землетрасенне і metron — мера.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ультрамікраско́п, ‑а, м.

Аптычны прыбор для назірання за вельмі дробнымі часцінкамі, якія не бачны ў звычайным мікраскопе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпіско́п, ‑а, м.

Аптычны прыбор для атрымання на экране відарысаў непразрыстых аб’ектаў (карцін, малюнкаў, чарцяжоў і пад.).

[Ад грэч. épi — на, над, пры і skopeō — гляджу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)