праві́дла, ‑а, н.

Спец. Прылада, пераважна драўляная, якая служыць для выпроствання, выраўноўвання чаго‑н. // Прылада ў форме ступні чалавека, якая кладзецца ў боты або іншы абутак для захавання яго формы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапа́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Спец.

1. Збудаванне, пераважна ступеньчатае, для рэгулявання руху вады ў каналах з нахіленым дном.

2. Розніца паміж верхнім і ніжнім узроўнем (вады, тэмпературы і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абстру́кцыя, ‑і, ж.

Кніжн. Метад барацьбы, пераважна парламенцкай, накіраванай на зрыў якога‑н. мерапрыемства (выступлення, пасяджэння, сходу) шляхам выкрыкаў і пад. Парламенцкая абструкцыя. // Дзеянне, адкрыта накіраванае на зрыў чаго‑н.

[Ад лац. obstructio — перашкода.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазаця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. каго-што. Зацягнуць куды-н. або ў што-н. усё, многае ці ўсіх, многіх.

П. лодкі да ракі.

2. што, пераважна безас. Пакрыць тонкім слоем чаго-н. усё, многае; загаіць усё, многае.

Сажалку пазацягвала раскай.

Раны пазацягвала.

3. што. Туга сцягнуць усё, многае.

П. рукзакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; навало́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак., чаго (разм.).

1. Прыцягнуць, прынесці за некалькі прыёмаў у значнай колькасці.

Н. галля.

2. каго. Прывесці, навесці ў вялікай колькасці куды-н. (неадабр.).

Н. незнаёмых.

3. пераважна безас. Зацягнуць, закрыць.

З захаду навалакло хмар.

|| незак. навалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ру́ны ’старажытныя пісьмёны, якімі карысталіся пераважна скандынавы і якія захаваліся ў надпісах на камянях і інш. прадметах’ (ТСБМ). Ад ст.-герм. *rūnō ’таямніца’, ’шаптаць’, сучаснае ням. raunen ’нашэптваць’, ст.-ісл. ryna ’чараваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тлу́шка-тлу́шка — прывабліванне каровы або цялушкі (пін., Дразд.). З рэдукцыяй першага складу ад мясцовага тэлу́шка або тылу́шка ’карова, цялушка’ (Сл. ПЗБ, Сл. Брэс.), параўн. телу́х ’падзыўное слова для каровы, пераважна маладой’ (Растарг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кашма́, ‑ы, ж.

Від лямцу з авечай воўны, а таксама пасцілка з такога лямцу (пераважна ў качавых народаў). Мікешка сеў на лямцавую пасцілку — кашму з каляровымі ўзорамі, скрыжаваў падкурчаныя ногі. Беразняк.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куко́ль 1, ‑ю, м.

Аднагадовая травяністая расліна сямейства гваздзіковых пераважна з ружовымі кветкамі і ядавітым насеннем; пустазелле, якое расце сярод злакаў.

куко́ль 2, ‑я, м.

Манаскі галаўны ўбор у выглядзе капюшона.

[Ад лац. cucullus — капюшон.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лох 1, ‑у, м.

Род кустовых ці дрэвавых раслін з серабрыстымі лістамі, духмянымі кветкамі і пераважна прыгоднымі для ежы пладамі; дзікая масліна.

лох 2, ‑а, м.

Самец сёмгі ў перыяд нерасту.

[Ад фін. lohi — ласось, сёмга.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)