касмапаліты́зм, ‑у, м.
Рэакцыйная буржуазная ідэалогія, якая, апіраючыся на фальшывы лозунг «чалавек — грамадзянін свету», прапагандуе адмаўленне ад нацыянальнага суверэнітэту, абыякавыя адносіны да радзімы і нацыянальнай культуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Суя́рак ’мука з сумесі яравога збожжа’ (пух., Сл. ПЗБ), ’ярына; зерневыя культуры, якія сеюць вясной’ (Буз.; бярэз., нараўл., Расл. св.), суя́рок ’тс’ (Серб. Вічын, ПСл), суярко́вы ’з мукі яравога збожжа’ (пух., ЛА, 4). З су‑яр‑ак, гл. яр, ярына, параўн. суржык.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́лас, -а, мн. каласы́, каласо́ў, м.
1. Суквецце злакаў і некаторых іншых раслін, у якіх кветкі размяшчаюцца ўздоўж канца сцябла.
Каласы пшаніцы.
2. Суквецце з пладамі, насеннем гэтых раслін.
Спелы к. жытнёвы.
|| памянш. каласо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м.
|| прым. каласавы́, -а́я, -о́е.
Каласавыя культуры.
Уборка каласавых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
славя́не, -вя́н, адз. славяні́н, -а, м.
Адна з самых вялікіх у Еўропе груп роднасных па мове і культуры народаў (беларусы, палякі, балгары і інш.), якія ўтвараюць тры галіны: усходне-, заходне- і паўднёваславянскую.
|| ж. славя́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. славя́нскі, -ая, -ае.
Славянскія мовы.
С. эпас.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
александры́йскі, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з Александрыяй як з цэнтрам эліністычнай культуры. Александрыйскі музей. Александрыйская бібліятэка.
•••
Александрыйскі верш гл. верш.
Александрыйская папера гл. папера.
Александрыйскі стручок гл. стручок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Хлебнікаўскі спіс (помнік гісторыі і культуры) 5/136
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Сакалоў В. (засл. дз. культуры БССР) 7/427
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
агракульту́ра
(ад агра- + кулыпура)
сістэма мерапрыемстваў, накіраваных на павышэнне культуры земляробства.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
англафі́л
(ад п.-лац. Anglia = Англія + -філ)
прыхільнік англійскай нацыі, культуры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
калана́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Рад або некалькі радоў калон пад агульным перакрыццем. Палац культуры з каланадай. □ Сярод зеляніны саду відзён аднапавярховы будынак з расцягнутай каланадай. «Помнікі».
[Фр. colonnade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)