Verbum

абцяка́льны, -ая, -ае.

1. Які мае такія вонкавыя абрысы, што забяспечваюць пры руху найменшае супраціўленне паветра, вады і пад.

Аўтамабіль абцякальнай формы.

2. перан. Які абыходзіць спрэчныя пытанні́; няпэўны, ухілісты.

А. адказ.

|| наз. абцяка́льнасць, -і, ж.

агу́лам, прысл. (разм.).

1. Усе разам, гуртам.

А. малаціць збожжа.

2. Усё адразу, цалкам (купіць, прадаць і пад.).

Прадаць фрукты а.

3. Неканкрэтна, не звяртаючы ўвагі на паасобныя факты.

Разабрацца ў справе не а., а канкрэтна.

прага́ліна, -ы, мн. -ы, -лін, ж.

Месца, не запоўненае тым, што знаходзіцца вакол яго (напр., невялікая палянка ў лесе, светлая пляма на хмарным небе і пад.).

|| памянш. прага́лінка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

прасушы́цца, -ушу́ся, -у́шышся, -у́шыцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць поўнасцю сухім пасля сушкі.

Падушка прасушылася.

2. Высушыць на сабе адзенне, абутак (разм.).

Трапіў пад дождж, трэба п.

|| незак. прасу́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.

пра́сці, праду́, прадзе́ш, прадзе́; прадзём, прадзяце́, праду́ць; праў, пра́ла; прадзі; пра́дзены; незак., што.

Скручваючы (воўну, кудзелю і пад.), рабіць ніткі.

|| зак. спра́сці, спраду́, спрадзе́ш, спрадзе́; спрадзём, спрадзяце́, спраду́ць; спраў, спра́ла; спрадзі; спра́дзены.

|| наз. прадзе́нне, -я, н.

прыназо́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

У граматыцы: службовае слова, з дапамогай якога выражаюцца адносіны паміж галоўнымі і залежнымі кампанентамі словазлучэння, напр.: ад (сцяны), па (полі), перад (домам) і пад.

|| прым. прыназо́ўнікавы, -ая, -ае.

Прыназоўнікавае словазлучэнне.

разыгра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Пачаўшы іграць, натхніцца, захапіцца ігрой.

Артысты разыграліся.

2. Паступова ўзмацніцца, дасягнуць высокай ступені ў сваім праяўленні.

Апетыт разыграўся.

3. Адбыцца, здарыцца.

Пад раніцу разыгралася бітва.

|| незак. разы́грывацца, -аюся, -аешся, -аецца.

спець², 1 і 2 ас. не ўжыв., спе́е; незак.

1. Рабіцца спелым (пра гародніну, злакі і пад.).

На полі спее ячмень.

2. перан. Прымаць закончаную форму; канчаткова складвацца.

У іх спелі новыя планы.

|| зак. паспе́ць, -е́е.

стаі́ць, стаю́, сто́іш, сто́іць; сто́ены; зак., што.

1. Утаіць, зрабіць невядомым, нябачным для іншых (разм.).

С. прыбытак.

2. Не выказаць, не даць магчымасці заўважыць іншым (думкі, пачуцці і пад.).

С. нянавісць.

|| незак. сто́йваць, -аю, -аеш, -ае.

тэ́зіс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У логіцы: палажэнне, якое патрабуе абгрунтавання.

2. звычайна мн. Палажэнні, якія коратка перадаюць ідэю, асноўныя думкі сачынення, даклада і пад.

Тэзісы даклада.

|| прым. тэ́зісны, -ая, -ае.

У тэзіснай форме.