Verbum

вы́барка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. звычайна мн. Матэрыялы (загатоўкі, вытрымкі і пад.), падабраныя на якую-н. тэму, падборка (у 2 знач.).

Выбаркі з твораў пісьменнікаў.

2. Паглыбленне, выструганае рубанкам.

Глыбокая в.

вы́жыць¹, -жыву, -жывеш, -жыве; зак.

Застацца жывым пасля цяжкай хваробы, ранення і пад.

Ранены выжыў.

◊

Выжыць з розуму (разм.) — страціць памяць, здольнасць усведамляць.

|| незак. выжыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выжыва́нне, -я, н.

Барацьба за в. чалавецтва.

гад, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. звычайна мн. Жывёла сямейства паўзуноў (змяя, гадзюка і пад.).

2. перан. Агідны чалавек, гадзіна (у 2 знач.; пагард.).

Фашысцкія гады.

|| прым. га́дскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

гаўптва́хта, -ы, ДМ -хце, ж.

1. Памяшканне для трымання пад арыштам ваеннаслужачых.

Пасадзіць на гаўптвахту.

2. Галоўны каравул у крэпасці, горадзе, а таксама каравульнае памяшканне з пляцоўкай для вывядзення каравула (уст.).

|| прым. гаўптва́хтавы, -ая, -ае.

герб, -а́, мн. гербы́, -о́ў і ге́рбаў, м.

Эмблема дзяржавы, горада, дваранскага роду і пад., якая змяшчаецца на сцягах, манетах, пячатках, дзяржаўных і іншых афіцыйных дакументах.

Дзяржаўны г.

|| прым. ге́рбавы, -ая, -ае.

Гербавая пячатка.

Гербавая папера.

лампа́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -па́д, ж.

Каганец, які выкарыстоўваецца ў хрысціянскім набажэнстве.

Л. напаўняецца ялеем і запальваецца перад абразамі.

|| памянш. лампа́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

|| прым. лампа́дны, -ая, -ае.

лі́дар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто ідзе першым у якой-н. справе, спартыўным спаборніцтве і інш.

Л. турніру.

2. Кіраўнік палітычнай партыі, грамадска-палітычнай арганізацыі і пад.

Палітычныя лідары.

|| прым. лі́дарскі, -ая, -ае.

меркава́цца, мярку́юся, мярку́ешся, мярку́ецца; мярку́йся; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Намячацца.

Гэты будынак мяркуецца пад знос.

2. Жыць у згодзе, мірыцца.

Трэба м., жывучы ў адной хаце.

3. Раіцца.

М. з маці.

мі́на¹, -ы, мн. -ы, мін, ж.

1. Снарад з выбуховым рэчывам, які закладаецца ў зямлю, пад ваду і інш.

Падарвацца на міне.

2. Снарад мінамёта.

3. Тое, што і тарпеда.

|| прым. мі́нны, -ая, -ае.

Міннае поле.

іскры́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; -ры́мся, -рыце́ся, -ра́цца; незак.

1. Ззяць, зіхацець, пералівацца іскрамі.

Снег іскрыцца.

Усмешка іскрыцца (перан.).

2. перан. Ярка праяўляцца; ззяць, блішчаць пад уплывам якіх-н. пачуццяў (пра вочы, позірк).

У вачах іскрылася весялосць.