смяро́тны, смяртэ́льны (кніжн)
1. tödlich, tódbringend; мед letál;
смяро́тны яд tödliches Gift;
смяро́тная хваро́ба tödliche [lébensgefährliche] Kránkheit;
2. перан tödlich, Tod-, Tódes-, zum Stérben, Stérbens-;
смяро́тны страх Tódesangst f -;
смяро́тная няна́вісць Tódfeindschaft f -;
смяро́тная небяспе́ка Tódesgefahr f -, Lébensgefahr f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
жах I (род. жа́ху) м.
1. у́жас; страх; (сильное волнение) тре́пет;
яго́ ахапі́ў ж. — его́ охвати́л у́жас (страх);
наганя́ць ж. на каго́-не́будзь — приводи́ть в тре́пет кого́-л.;
2. (трагическое явление) у́жас;
жа́хі вайны́ — у́жасы войны́;
3. прост. (нечто страшное) стра́сти мн.;
ж. ды і то́лькі — стра́сти да и то́лько;
4. в знач. нареч. у́жас;
ж. як далёка — у́жас как далеко́;
5. в знач. сказ. у́жас;
про́ста ж.! — про́сто у́жас!
жах II межд. бах, бац
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
забра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.
1. каго-што. Узяць, захапіць.
З. з сабой рэчы.
З. у палон.
З. грошы.
2. што. Адняць, прымусіць патраціць.
Работа забрала многа часу.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Авалодаць кім-н., падпарадкаваць сабе (разм.).
Мяне забраў страх.
З. за жывое.
4. што. Увабраць, засунуць (пра адзенне) або зменшыць у шырыні або даўжыні пры шыцці.
З. штаны ў боты.
З. рукаў.
|| незак. забіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. забіра́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.) і забо́р, -у, м. (да 1 знач.; спец.).
Забор вады.
Забор пробы.
|| прым. забо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Заборная канструкцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гіпно́з, ‑у, м.
1. Асаблівы стан частковага, няпоўнага сну ў чалавека і вышэйшых пазваночных жывёл, які ўзнікае пад уплывам знешніх раздражняльнікаў або ўнушэння. Быць у стане гіпнозу.
2. Усыпленне шляхам унушэння; гіпнатызаванне. Гіпноз хворага. // перан. Сіла ўплыву, уздзеяння, уласцівая каму‑, чаму‑н. Казкі паводзілі такі страх, што і ў слухачоў і ў апавядальніка варушыліся на галаве валасы. Гэта было падобна на гіпноз. Гіпнатызавалі адзін аднаго словамі, рухамі, страхам, напружанасцю пачуццяў. Чарнышэвіч.
[Ад грэч. hýpnos — сон.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пужлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка і скора пужаецца; палахлівы. Дзядзькаў дом глынуў тады яго [Язэпа], маленькага, пужлівага. Бядуля. Дзяўчаткі пужлівыя, хлопцы нязграбныя, І хмель веснавы на гарачых губах! Панчанка. // У якім выражаецца страх, спалох. [Ліда] памятала толькі.. [Паўлаў] пужлівы шэпт, баязлівы позірк і мітуслівыя рухі. Васілевіч. // Уласцівы таму, хто пужаецца, палохаецца. Хлопчык слухаў у здзіўлены, Вочы кідаў на карчы, а ў пужлівым уяўленні Ўсталі чэрці-рагачы. Колас.
•••
Не з пужлівага дзесятка гл. дзесятак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
унуша́ць
1. éinflößen vt, éinschärfen vt;
унуша́ць страх каму-н j-m Furcht éinflößen;
унуша́ць трыво́гу Ánlaß zur Besórgnis gében*;
унуша́ць пава́гу Respékt éinflößen;
2. (думкі, перакананні) éingeben*vt, suggeríergn vt (падказаць); éinschärfen vt, éinblasen* vt (што-н адмоўнае)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
trwoga
trwog|a
ж.
1. трывога, неспакой, непакой, страх;
drżeć z ~i — дрыжаць ад страху;
2. трывога;
uderzyć (trąbić) na ~ę — падняць (біць) трывогу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
overcome
[,oʊvərˈkʌm]
v., -came, -come, -coming
1) перамага́ць, здо́лець, пераадо́льваць (страх, благу́ю звы́чку)
to overcome an enemy — перамагчы́ во́рага
to overcome all difficulties — пераадо́лець усе́ ця́жкасьці
2) зьнясі́льваць, мардава́ць
overcome by weariness — змардава́ны, зьнясі́лены сто́май
3) бянтэ́жыць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вы́мурзацца, ‑мурзаюся, ‑мурзаешся, ‑мурзаецца; зак.
Разм. Вымазацца, запэцкацца ў што‑н. (звычайна пра твар). Цяпер з яго нельга і вока спусціць: то ён [Вадзімка] не туды затэпае, то ў якую гразь ўлезе і гэтак вымурзаецца, што страх глядзець і трэба грэць на сонцы ваду і мыць. Сабаленка. Усе агрэхі трэба выправіць растворам. А калі кельмы ў руках трымаць не ўмееш? І вымурзаешся ўвесь, і настрой сапсуеш сабе і людзям, і заробіш курам на соль. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ай, выкл.
Часта вымаўляецца з паўтарэннем: ай-ай і ай-ай-ай.
1. Выказвае боль, спалох, страх. Ай, баліць! Ай, баюся!
2. Выказвае здзіўленне, захапленне, радасць і пад. Вось дык дзеці! Ай, малайцы! Вока радуецца! Гурскі.
3. Выказвае жаль, засмучэнне і пад. Дайшла да.. [Журавінкі] ўчора падвечар чутка, што начальнік палітаддзела можа ў калгас наведацца. І ай жа позна дайшла! Што цяпер можна зрабіць? Лобан.
4. у знач. выкл. ах. Ай, як хораша ў лесе!
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)