Гамазе́я ’магазін’ (Нас.). Рус. дыял. гамазе́я ’хлебны свіран, склад’, укр. дыял. гамазе́я, гамазе́й, гамазі́я, гамазі́й. Паводле Фасмера (1, 391), метатэза з магазея; параўн. рус. магазе́я, магазе́й ’свіран, магазін’, укр. магазе́й ’свіран для хлеба’. Гэтыя апошнія формы паходзяць ад гал. magazijn ’склад’ (аб гісторыі гал. слова гл. Фасмер, 2, 554–555). Фантастычна Рудніцкі, 551; укр. гамазей з магази́н і з уплывам слова музей (!).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свал ‘узвышша, вузкая града, якая ўтвараецца пры аранні ў сярэдзіну, “у склад”’ (Дэмб., 2, 832). Рус. пахать в свал — звальваючы насустрач адна адной дзве сумежныя баразны, наўг. пахать на свал ‘разворваць барозны з бульбай праз адну’, укр. палес. свал ‘насыпны ўзгорак’. Да *сваліць ‘зваліць’, магчыма, русізм або графічна адаптаванае звал ‘навал; марэна’ (Ласт.). У адносінах да семантыкі параўн. склад 3 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лібізава́ць ’чытаць па складах’ (вілей., Жд. 2) запазычана з польск. ślabizować, якое з лац. syllabicare < syllaba < cT.‑ грэч. συλλαβή ’склад, складанне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stress mark [ˈstresmɑ:k] n. значо́к на́ціску;
The primary stress mark is on the first syllable. Галоўны націск прыпадае на першы склад.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пальміці́н, ‑у, м.
Хімічнае рэчыва, якое ўваходзіць у склад пальмавага алею і іншых тлушчаў, ужываецца для вырабу мыла і свечак.
[Ад лац. palma — пальма.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поліметалі́чны, ‑ая, ‑ае.
Такі, у склад якога ўваходзіць некалькі металаў (пра руду). Поліметалічныя руды. // Заняты апрацоўкай такой руды. Поліметалічны камбінат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канстытуі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Кніжн. Устанавіць (устанаўліваць), вызначыць (вызначаць) склад, змест чаго‑н. Канстытуіраваць прэзідыум канферэнцыі.
[Ад лац. constituere — устанаўліваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інтэнда́нцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да інтэнданцтва, да інтэнданта. Інтэнданцкія абавязкі. Інтэнданцкае ўпраўленне. Інтэнданцкі склад.
•••
Інтэнданцкая служба гл. служба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́йтарскі, ‑ая, ‑ае.
Гіст. Які мае адносіны да рэйтара. Рэйтарская зброя. // У склад якога ўваходзяць рэйтары. Рэйтарскі полк. Рэйтарская конніца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Жанр японскай паэзіі — нерыфмаванае пяцірадкоўе, якое налічвае 31 склад і вызначаецца прыгажосцю і лаканічнасцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)