лінаты́п
(англ. linotype, ад лац. linea = лінія + гр. typos = адбітак)
друкарская наборная машына, якая адлівае набор цэлымі радкамі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
пункці́р, ‑у, м.
Перарывістая лінія з кропак або кароткіх рысак. Абазначыць пункцірам. □ Даўно ўжо ноч, а я сяджу над картай, Кладзе на ёй маршрут скупы пункцір. Звонак. // перан. Пра тое, што нагадвае перарывістую лінію. За вокнамі спакойным і далёкім бляскам гарэлі агні горада, роўнымі пункцірамі адзначаючы вуліцы. Скрыган.
[Ад лац. punctum — кропка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́нтравы, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца цэнтрам (у 1 знач.). Цэнтравы пункт. // Які знаходзіцца ў цэнтры, у сярэдзіне. Цэнтравая лінія. Цэнтравыя адтуліны. Цэнтравы ігрок. // у знач. наз. цэ́нтравы, ‑ага, м. Адзін з ігракоў нападзення ў гульнях (у футбол, хакей і пад.).
2. Забяспечаны якім‑н. цэнтральным прыстасаваннем. Цэнтравы свердзел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мугава ’кадола — вяроўка (каля 250 м), якая прыводзіць невад у рух’ (лепел., Браім). Польск. muga ’тс’, славен. múga паласа, смуга, лінія’. Роднаснае да смуга (гл.). Параўн. лат. smaugs ’тонкі, стройны’, літ. susmáugti ’зацягнуць, зацягваць, сцягваць’, ст.-ісл. smeygja ’прыціскаць, нацягваць’, ст.-грэч. μυχός ’самае аддаленае месца (заліва)’ (Фрэнкель, 841; Бязлай, 2, 205).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пара́бала ’лінія перасячэння круглага конуса плоскасцю, паралельнай якой-небудзь датычнай плоскасці гэтага корпуса’ (ТСБМ). Ст.-бел. парабола ’прытча, алегорыя’, 1517 г. < ст.-польск. parabola < сяр.-лац. parabola ад грэч. παραβολή (Булыка, Лекс. запазыч., 163). Сучаснае бел. слова з рус. пара́бола (Крукоўскі, Уплыў, 90), якое ўзыходзіць да той жа лац. крыніцы (Фасмер, 3, 203).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
okólny
okóln|y
акружны;
~ą drogą — акружной дарогай;
linia ~a — кальцавая лінія (трамвая);
pismo ~e — цыркуляр
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
linijka
ж.
1. рыса; лінія; лінейка;
2. лінейка, ліноўка;
linijka z podziałką — маштабная лінейка;
3. радок
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адры́ў, -ры́ву м., в разн. знач. отры́в;
лі́нія адры́ву — ли́ния отры́ва;
◊ без адры́ву ад вытво́рчасці — без отры́ва от произво́дства;
у адры́ве ад — (чаго) в отры́ве от (чего)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
абры́с
(ням. Abriß)
1) лінія, якая ачэрчвае знешнюю форму прадмета; контур;
2) перан. агульная характарыстыка, беглы агляд чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
даты́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае дачыненне да чаго‑н. [Вучоны] звяртае ўвагу краязнаўцаў на тое, ці няма ў мясцовай гаворцы выразаў, датычных разьбы. Ліс.
2. у знач. наз. даты́чная, ‑ай, ж. У геаметрыі — прамая лінія, якая мае адзін агульны пункт з крывой, але не перасякае яе. Правесці датычную да акружнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)