ЗЛАЧЫ́НСТВЫ ДЗЯРЖА́ЎНЫЯ,

найбольш цяжкія злачынствы, якія пасягаюць на важнейшыя інтарэсы дзяржавы. Паводле КК Рэспублікі Беларусь падзяляюцца на асабліва небяспечныя і іншыя. Асабліва небяспечнымі закон прызнае дзеянні (або бяздзеянні), якія накіраваны на звяржэнне, падрыў або паслабленне дзярж. ладу Рэспублікі Беларусь, на шкоду яе суверэнітэту, тэр. недатыкальнасці, абараназдольнасці. Да іх адносяцца здрада дзяржаве, змова з мэтай захопу дзярж. улады, шпіянаж, тэрарыстычныя акты, дыверсія, заклікі да звяржэння або змены канстытуцыйнага ладу дзяржавы або на ўчыненне асабліва небяспечных З.дз., прапаганда вайны, арганізацыйная дзейнасць, накіраваная на ўчыненне асабліва небяспечных З.дз., а таксама ўдзел у антыдзярж. арг-цыі. Да інш. З.дз. адносяцца парушэнне нац. і расавага раўнапраўя, выдаванне дзярж. тайны, страта дакументаў, якія змяшчаюць дзярж. тайну, перадача замежным арг-цыям звестак, якія складаюць службовую тайну, бандытызм, кантрабанда, масавыя беспарадкі, ухіленне ад прызыву на ваен. службу, мабілізацыі, выканання ў ваен. час павіннасцей ці выплаты падаткаў, незаконнае перасячэнне дзярж. граніцы, парушэнне правіл міжнар. палётаў, бяспекі руху і эксплуатацыі транспарту, пашкоджанне шляхоў зносін і трансп. сродкаў, валютныя злачынствы і інш. За асабліва небяспечныя З.дз. (здрада, шпіянаж, дыверсія, бандытызм і інш.) суд можа назначыць смяротную кару. За некаторыя З.дз. прадугледжана пазбаўленне волі на непрацяглыя тэрміны, а ў некаторых выпадках — папраўчыя работы.

Г.А.Маслыка.

т. 7, с. 73

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

specifically [spəˈsɪfɪkli] adv. асаблі́ва, менаві́та; These houses are specifically designed for old people. Гэтыя дамы спецыяльна спраектаваныя для старых людзей.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

астрала́трыя

(ад астра- + -латрыя)

рэлігійнае пакланенне зоркам і іншым нябесным целам, што было пашырана ў многіх старажытных краінах, асабліва ў Асірыі і Вавілоне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

люкс1

(фр. luxe, ад лац. luxus = раскоша)

нешта асабліва раскошнае, лепшае па абсталяванню, па ўзроўню абслугоўвання (аб магазінах, гасцініцах, атэлье і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цэлюла́за

(ад лац. cellula = клетка)

фермент, які гідралізуе цэлюлозу, змяшчаецца ў плесневых грыбах, некаторых бактэрыях, асабліва тых, што жывуць у страўніку жвачных жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цэрэбразі́ды

(ад лац. cerebrosus = мазгавы + гр. eidos = выгляд)

група складаных ліпідаў, якія змяшчаюцца ў мембранах нервовых клетак, асабліва багата імі бялковае рэчыва мозгу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

kipper

[ˈkɪpər]

1.

v.t.

салі́ць і сушы́ць ры́бу

2.

n.

1) со́леная вэ́нджаная ры́ба (асаблі́ва селядзе́ц)

2) ласо́сь-саме́ц у ча́се не́расту

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абу́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.

Давесці да абурэння; выклікаць незадавальненне, гнеў. Аднойчы.. [Карніцкага] асабліва абурыла работа Кандрата Сенькі, якому ён даручыў устаноўку слупоў для электралініі. Паслядовіч.

абуры́ць, ‑ру́, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

Разм. Абваліць, абрушыць. Абурыць склеп.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязве́траны, ‑ая, ‑ае.

Без ветру; ціхі, спакойны. Улетку, у бязветраны час, хвоя гамоніць уначы і стаіць нерухома ў гарачы дзень. Шамякін. Найлепшы клёў язей назіраецца ў ціхія, ясныя, бязветраныя дзянькі, асабліва раніцай і вечарам. Матрунёнак. // Зацішны. Бязветранае месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Люкс ’нешта асабліва багатае, раскошнае, дабраякаснае’ (ТСБМ). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 89), запазычана з рус. мовы, хаця не выключана магчымасць польск. крыніцы, параўн. luks, luksus ’раскоша’, ’каштоўная, прыгожая рэч’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)