Verbum

неахво́та, -ы, ДМ -во́це, ж.

1. Адсутнасць ахвоты да чаго-н.

Працаваць з неахвотай.

2. безас., у знач. вык. Не хочацца, няма жадання (што-н. рабіць).

Н. з ім размаўляць.

неахво́тны, -ая, -ае.

Які не выказвае ахвоты да чаго-н.

неахво́чы, -ая, -ае.

Які не мае жадання рабіць што-н., не выказвае ахвоты да чаго-н.

Н. да вучобы.

неахо́пны, -ая, -ае.

1. Неабсяжны, неабдымны, вельмі вялікі па сваёй працягласці.

З поўначы сунулася неахопная градавая хмара.

2. Вялікі па ступені праяўлення.

Ён адчуваў у сабе неахопную сілу.

|| наз. неахо́пнасць, -і, ж.

неацэ́нны, -ая, -ае.

Надзвычай важны.

Неацэнныя заслугі.

|| наз. неацэ́ннасць, -і, ж.

не́ба, -а, мн. нябёсы, нябёс і нябёсаў, н.

Уся бачная над Зямлёй прастора ў форме купала.

На небе.

◊

Быць на сёмым небе — перажываць, адчуваць вялікую радасць.

Пад адкрытым небам — не ў памяшканні.

Трапіць пальцам у неба (разм., жарт.) — сказаць што-н. неўпапад, недарэчы.

Узнесці да неба — непамерна расхваліць каго-, што-н.

Як гром з яснага неба — раптоўна, зусім нечакана.

Як з неба зваліўся (разм.) —

1) нечакана з’явіўся; раптоўна здарыўся;

2) не разумее таго, што адбываецца навокал.

Як неба і зямля — нічога падобнага, поўная процілегласць.

|| прым. нябе́сны, -ая, -ае.

Н. купал.

Нябесная вышыня.

небага́та, у знач. вык., каго-чаго.

Мала, у невялікай колькасці.

Рыбы ў мясцовых рэках н.

небага́ты, -ая, -ае.

1. Які не мае вялікай маёмасці, вялікіх матэрыяльных сродкаў.

Небагатае прадпрыемства.

2. Недарагі; сціплы.

Небагатыя падарункі.

3. перан. Недастатковы, абмежаваны.

Н. рэпертуар.

небара́ка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ра́цы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -ра́к (разм.).

Няшчасны чалавек, які выклікае спагаду, спачуванне.

небаскро́б, -а, мн. -ы, -аў, м.

Вельмі высокі шматпавярховы будынак; хмарачос.

|| прым. небаскро́бны, -ая, -ае.