абцяка́льны
1. тэх Strómlini¦en-, strómlini¦enförmig; wíndschnittig;
аўтамашы́на абцяка́льнай фо́рмы strómlini¦enförmiges Auto;
2. разм іран (няшчыры) áalglatt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адрадзі́ць wíederbeleben vt, ins Lében rúfen*; ernéuern vt (аднавіць); wíederaufziehen* vt (іран пра што-н дрэннае)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сакату́ха ж разм іран (пра жачыну) Pláudertasche f -, -n, Pláppermaul n -(e)s, -mäuler, Schwátzmaul n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Латы́р ’камень, уплецены лыкам у колца з лазовага дубца, які служыць грузілам да невадоў’ (Мял.). Укр. латир, олатіір ’янтар’, ц.-рус. алатырь ’камень, які Спас паклаў у падмурак Сіёнскага храма’, ’камень, каля якога ўпала Галубіная кніга’ (Бракгауз і Ефрон, Энц. сл., 9, 116–117), рус. арханг., валаг., арл., вяц. латырь, латыр, ёнаўск. латар, арл. бел латый камень, рус. ватарь‑камень, алатырь‑камень. Узыходзіць да іран. *al ätar‑ ’белы-гаручы’, параўн. рус. кальку (з іран.) бел‑горюч і частковую бел‑атор (Мартынаў, Балт. слав. исслед., 1980, 24–25). Роднаснае са словам ватрушка (< cvatra ’агонь’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кум, ‑а, м.
Хросны бацька ў адносінах да бацькоў хросніка і да хроснай маці. Кумы панеслі да папа хрысціць. Чакаючы, пакуль прынясуць чалавека з новым імем, сталі людзі гаварыць аб усім свеце. Каваль.
•••
Кум каралю (іран.) — пра вольнага, ні ад каго не залежнага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Wírtschaft
f -, -en
1) гаспада́рка
2) экано́міка
3) рэстара́н, карчма́, шыно́к
4) вядзе́нне гаспада́ркі, гаспада́рнічанне
die ~ führen — займа́цца гаспада́ркай, ве́сці гаспада́рку
5) іран. беспара́дак
schöne ~! — іран. ну і пара́дкі!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
oficjel
м. разм.
1. афіцыйная асоба;
2. іран.. вялікая шышка; важная птушка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dźwięk, ~u
м. гук;
naśladowanie ~ów — гукаперайманне;
pusty dźwięk — іран. пусты гук
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
náchbeten
vt (D) іран. паўтара́ць (за кім-н. яго словы); падда́кваць (каму-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Pflánze
f -, -n раслі́на
◊ éine nétte ~! — іран. ну і фрукт!, ну і гусь!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)