арганізава́ны, -ая, -ае.
1. Аб’яднаны, згуртаваны, які ўваходзіць у склад якой-н. арганізацыі.
А. калектыў.
2. Планамерны, упарадкаваны.
А. характар партызанскай барацьбы.
3. Дысцыплінаваны, які дзейнічае дакладна і планамерна.
|| наз. арганізава́насць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аўра́л, -у, м.
1. Спешная сумесная работа на марскім судне, у якой удзельнічае ўвесь асабовы склад карабля.
2. перан. Вельмі спешная работа ўсяго калектыву, выкліканая кепскай арганізацыяй справы (разм.).
|| прым. аўра́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аблі́чча, -а, н.
1. Знешні выгляд, сукупнасць адметных рыс каго-, чаго-н.; рысы і выраз твару.
Сціранне аблічча старой вёскі.
Знаёмае а.
2. перан. Характар, духоўны склад.
Маральнае а. чалавека.
Нацыянальнае а. літаратуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эве́нкі, -аў, адз. эве́нк, -а, м.
Народ, які складае асноўнае насельніцтва Эвенкійскай аўтаномнай акругі, што ўваходзіць у склад Расійскай Федэрацыі.
|| ж. эвенкі́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -кі́ек.
|| прым. эвенкі́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ле́ксіка, -і, ДМ -сіцы, ж.
Слоўнікавы склад мовы або дыялекту, твораў якога-н. пісьменніка; сукупнасць слоў, якія ўжываюцца ў якой-н. сферы дзейнасці.
Дыялектная л.
Л.
Якуба Коласа.
|| прым. лексі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мардва́, -ы́, ж., зб., адз. мардвін, -а, м.
Народ, які складае насельніцтва Рэспублікі Мардовія, што ўваходзіць у склад Расійскай Федэрацыі.
|| ж. мардві́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. мардо́ўскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Гамазе́я ’магазін’ (Нас.). Рус. дыял. гамазе́я ’хлебны свіран, склад’, укр. дыял. гамазе́я, гамазе́й, гамазі́я, гамазі́й. Паводле Фасмера (1, 391), метатэза з магазея; параўн. рус. магазе́я, магазе́й ’свіран, магазін’, укр. магазе́й ’свіран для хлеба’. Гэтыя апошнія формы паходзяць ад гал. magazijn ’склад’ (аб гісторыі гал. слова гл. Фасмер, 2, 554–555). Фантастычна Рудніцкі, 551; укр. гамазей з магази́н і з уплывам слова музей (!).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свал ‘узвышша, вузкая града, якая ўтвараецца пры аранні ў сярэдзіну, “у склад”’ (Дэмб., 2, 832). Рус. пахать в свал — звальваючы насустрач адна адной дзве сумежныя баразны, наўг. пахать на свал ‘разворваць барозны з бульбай праз адну’, укр. палес. свал ‘насыпны ўзгорак’. Да *сваліць ‘зваліць’, магчыма, русізм або графічна адаптаванае звал ‘навал; марэна’ (Ласт.). У адносінах да семантыкі параўн. склад 3 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лібізава́ць ’чытаць па складах’ (вілей., Жд. 2) запазычана з польск. ślabizować, якое з лац. syllabicare < syllaba < cT.‑ грэч. συλλαβή ’склад, складанне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stress mark [ˈstresmɑ:k] n. значо́к на́ціску;
The primary stress mark is on the first syllable. Галоўны націск прыпадае на першы склад.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)