самастрэ́л I м. (оружие, ловушка) самостре́л
самастрэ́л II м.
1. род. самастрэ́ла (солдат) самостре́л;
пакара́ць самастрэ́ла — наказа́ть самостре́ла;
2. род. самастрэ́лу (умышленное ранение) самостре́л;
не зрабі́ць самастрэ́лу — не сде́лать самостре́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Ablue, pecte canem, canis est et permanet idem
Памый, прычашы сабаку, усё ж сабака ёсць і сабакам застанецца.
Умой, причеши пса, всё же пёс есть и псом останется.
бел. Прыбяры свінню хоць у золата, яна ўсё адно ў хлеў пойдзе. Жаба і з залатога трона ў балота скача.
рус. Кляча и в золотой узде не конь. Свинья и в золотом ошейнике свинья. Осёл останется ослом, хоть ты осыпь его звездами.
фр. Un mors doré ne rend pas un cheval meilleur (Золотые удила не делают лошадь лучше).
англ. You cannot make a silk purse out of a sow’s ear (Из свиного уха нельзя сделать шёлковый кошелёк).
нем. Goldener Zaum macht das Pferd nicht besser (Золотая уздечка не делает коня лучше).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
запро́с м.
1. (требование разъяснения) за́пыт, -ту м.; (вопрос) запыта́нне, -ння ср.;
сде́лать запро́с зрабі́ць за́пыт;
посла́ть запро́с пасла́ць за́пыт (запыта́нне);
2. (о цене) запро́с, -су м.;
це́ны без запро́са цэ́ны без запро́су.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
папярэ́дзіць сов.
1. опереди́ть, обогна́ть;
2. предупреди́ть;
п. аб небяспе́цы — предупреди́ть об опа́сности;
3. предотврати́ть, предупреди́ть;
п. пажа́р — предотврати́ть (предупреди́ть) пожа́р;
4. (сделать что-л. раньше кого-, чего-л.) предупреди́ть, опереди́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пасла́біць сов.
1. в разн. знач. осла́бить;
п. ціск — осла́бить давле́ние;
п. ка́ру — осла́бить наказа́ние;
2. (сделать менее натянутым, напряжённым) осла́бить, отпусти́ть;
п. папру́гу — осла́бить (отпусти́ть) реме́нь;
п. пружы́ну — осла́бить пружи́ну
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
достоя́ние ср.
1. набы́так, -тку м.; (имущество) маёмасць, -ці ж.; (собственность) ула́снасць, -ці ж.;
обще́ственное достоя́ние грама́дская маёмасць, грама́дскі набы́так;
2. (удел) перен. здабы́так, -тку м.;
сде́лать нау́ку достоя́нием масс зрабі́ць наву́ку здабы́ткам мас.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
сма́зать сов.
1. пама́заць, зма́заць; (колёса — ещё) падма́заць;
2. перен., разг. (дать взятку) падма́заць (каго); даць подма́зку (каму);
3. перен. (сделать нечётким) зма́заць;
сма́зать вопро́с зма́заць пыта́нне;
4. (ударить) прост. ба́цнуць, хво́снуць, пля́снуць, пэ́цнуць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Non alacres nisus gerit omnis avis quasi nisus
Не ўсякая птушка здолее паляцець/лунае ў радасным палёце.
Не всякая птица может совершить полёт/парит в радостном полёте.
бел. Не ўсім панамі быць. Колькі б варона ні крычала ‒ салаўём не стане.
рус. Не всякая птица летит высоко, не всякое око видит далеко. Не всем казакам в атаманах быть. Не всем сидеть на возу. Не всем соловьём петь. Не всем чернецам в игумнах быть. Не всякому земля родит. Не всякая водица для питья годится.
фр. Tout bois n’est pas bon à faire flèche (Не всякое дерево пригодно, чтобы сделать стрелу).
англ. No living man all things can (Никто из смертных не может всё).
нем. Nicht alle Esel haben vier Beine (Не все ослы о четырёх ногах).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
паваражы́ць сов.
1. погада́ть, поворожи́ть;
п. на ка́ртах — погада́ть (поворожи́ть) на ка́ртах;
2. перен., разг. поколдова́ть;
3. (сделать предположение) погада́ть;
пагавары́лі, ~жы́лі, ды так і разышлі́ся — поговори́ли, погада́ли, да так и разошли́сь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
разда́ць I сов. (наделить чем-л.) разда́ть;
р. пада́рункі — разда́ть пода́рки;
р. ро́лі акцёрам — разда́ть ро́ли актёрам
разда́ць II сов., разг. (сделать попросторнее) разда́ть;
р. бо́ты на капыла́х — разда́ть сапоги́ на коло́дках
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)