1. (пришивать крупными стежками) примётывать; пристёгивать;
2. (вшивать намёткой) примётывать;
1, 2 см. прыфастрыгава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
А́ПІЯ
(Apia),
горад, сталіца Заходняга Самоа, на паўн. беразе в-ва Уполу. 42 тыс.ж. (1992). Порт на Ціхім ак. Экспарт копры, бананаў, какава-зярнят. Міжнар. аэрапорт. Ун-т.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АНА́ДЫР,
горад у Расіі, цэнтр Чукоцкай аўт. акругі. 14,1 тыс.ж. (1994). Порт на беразе Анадырскага заліва Берынгава м.Харч.прам-сць. У раёне — здабыча золата, вугалю; аленегадоўля, рыбалоўства.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУТУ́АН
(Butuan),
горад на Філіпінах, на в-ве Мінданао. Адм. ц.прав. Агусандэль-Нортэ. 227,8 тыс.ж. (1990). Порт у вусці р. Агусан (вываз абакі, копры). Аэрапорт. Гандл.Цэнтр.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛЕ́ЙНІК Дзмітрый Іванавіч
(н. 11.5.1929, г. Беразіно),
бел. жывапісец. Засл. дз. маст. Беларусі (1981). Скончыў Мінскае маст. вучылішча (1954), Бел.тэатр.-маст.ін-т (1960, вучыўся ў В.Волкава, У.Сухаверхава, В.Цвіркі). Працуе ў галіне станковага і манум. жывапісу. Аўтар тэматычных карцін, пейзажаў: «Вясна. Порт» (1963), «Вечная памяць» (1965), «Лясное возера» (1969), «Белыя коні» (1972), «Асеннія далячыні» (1978), «Дзявочы гай» (1979); мазаічных пано «Карагод» (1968) і «Каруначніцы» (1974, абодва з М.Казакевічам) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
По́ршні мн. л. ’абутак з кавалка ялавай або свіной сырамятнай скуры’ (ТСБМ, Анім.), рус.по́ршни, по́рушни ’абутак, зроблены з загнутага кавалка скуры з поўсцю’, ’гатунак абутку з адрэзанага кавалка скуры, сандалі’, по́рошень ’тс’. Не зусім ясна. Фасмер пагаджаецца з Сабалеўскім (Фасмер, 3, 337), выводзячы слова ад порт > порчни > поршни (гл. порт); Вахрас (Наим. об., 161) збліжае рус. і бел.поршни/поршні з порхлый/порхлы ’рыхлы, мяккі’, што падаецца семантычна далёкім, аднак уключае названыя словы ў шырокае гняздо прасл.*pъrxъ ’россып: бухматасць’. Малаверагодным падаецца старажытнае германскае запазычанне, бо падабенства (гл. Лявіцкі, 2, 98) прасочваюцца ў ням.Borste ’шчацінне, шчэць’, дзе другую частку слова можна звязаць з Riester ’кавалак скуры для рамонту абутку’, дац.ros ’абрэзкі’, нарв.дыял.rus ’шкарлупінне, скурка’, ст.-ісл.holdrosa ’мяса са скурай’, ням.rauh ’шурпаты, грубы, неапрацаваны’, англ.rough ’тс’, ст.-англ.rūh ’пакрыты валасамі’. Тады поршні — утварэнне з прыстаўкай по- ад *‑rug‑/*‑rъg > *‑ruz‑/*‑rъz‑ > *‑rus‑/*‑rъs‑. Паводле Краўчука (Бел.-укр. ізал., 37), рус.по́ршни ’від прымітыўнага абутку’ разам з бо́ршни ’чаравікі з аднаго кавалка скуры без падэшваў і абцасаў’ праз рус.смал.борсни́ ’скураныя пасталы’, бел.барсні ’лапці з пяньковых вяровак’ узыходзяць да барсаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
port
I[pɔrt]
n.
1) порт -у m.
2) парто́вае ме́ста
3)
а) пры́стань для вадапла́ваў
б) прыста́нішча, часо́вае жытло́
II[pɔrt]
n.
партвэ́йн -у m. (мо́цнае сало́дкае чырво́нае віно́)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БАС-ТЭР
(Basse-Terre),
горад, адм. ц. дэпартамента Францыі Гвадэлупа ў Вест-Індыі. Засн. ў 1643. 14 тыс.ж. (1990). Порт на Пд в-ва Гвадэлупа. Цукр.прам-сць. Турызм.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДАЛЯНЬВА́НЬ,
заліў Жоўтага м., каля ўсх. ўзбярэжжа п-ва Гуаньдун. Даўж. 11 км, шыр. каля ўвахода 11 км, глыб. да 20 м. Прылівы паўсутачныя (да 3 м). Порт — Далянь (Дальні).
