марксі́зм, ‑а, м.

Навука аб найбольш агульных законах развіцця прыроды і грамадства, аб рэвалюцыі прыгнечаных і эксплуатуемых мас, аб перамозе сацыялізма і будаўніцтве камуністычнага грамадства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

педало́гія, ‑і, ж.

Рэакцыйная буржуазная навука аб выхаванні дзяцей, заснаваная на прызнанні фаталістычнай абумоўленасці лёсу дзяцей біялагічнымі і сацыяльнымі фактарамі, уздзеяннем спадчыннасці і нязменнага асяроддзя.

[Ад грэч. paides — дзеці і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электратэ́хніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Навука аб прымяненні электраэнергіі для практычных мэт. // Галіна тэхнікі, звязаная з выкарыстаннем электраэнергіі ў прамысловасці, сельскай гаспадарцы, штодзённага ўжытку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хі́мія, ‑і, ж.

1. Навука пра рэчывы, іх будову, састаў, уласцівасці і ўзаемныя ператварэнні. Тэарэтычная хімія. Падручнік па хіміі.

2. Практычнае прымяненне гэтай навукі, яе законаў у вытворчасці, у прамысловасці. Беларусь ператварылася ў край вялікай хіміі. «Звязда». // Разм. Аб прэпаратах, хімічных сродках, растворах і пад. — Можна было б і цыбулькай [ікону] нацерці ці гэтай самай хіміяй, па якую ты .. бегаў у аптэку. Брыль.

3. Якасны, хімічны састаў чаго‑н. Хімія нафты. Хімія крыві.

•••

Аналітычная хіміянавука аб метадах вызначэння хімічнага саставу рэчыва.

Арганічная хіміянавука пра злучэнні вугляроду з іншымі элементамі.

Бытавая хімія — галіна хімічнай прамысловасці, якая выпускае прадукцыю для задавальнення бытавых патрэб насельніцтва.

Калоідная хімія — раздзел фізічнай хіміі, які вывучае калоіды.

Квантавая хімія — раздзел тэарэтычнай хіміі, у якім хімічныя з’явы вывучаюцца на аснове ўяўленняў квантавай механікі.

Неарганічная хіміянавука пра хімічныя элементы, простыя і складаныя рэчывы, якія не маюць у сваім саставе бялку.

Фізічная хіміянавука, якая тлумачыць хімічныя з’явы і вызначае іх заканамернасці на аснове агульных прынцыпаў фізікі.

Ядзерная хімія — раздзел навукі, які вывучае ўзаемны ўплыў і ператварэнні атамных ядраў і ўласцівасцей рэчыва.

[Ад грэч. chēmeia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да філалогіі, звязаны з філалогіяй. Філалагічны факультэт. Філалагічная навука. // Заснаваны на метадах філалогіі. Філалагічнае даследаванне. Філалагічны аналіз старажытных пісьмовых помнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фізіяло́гія, -і, ж.

1. Навука аб жыццядзейнасці арганізма, яго клетак, органаў, функцыянальных сістэм.

Ф. чалавека.

Ф. раслін.

2. Сукупнасць жыццёвых працэсаў, што адбываюцца ў арганізме і яго частках.

Ф. вышэйшай нервовай дзейнасці.

Ф. дыхання.

3. перан. Грубая пачуццёвасць, секс (разм.).

|| прым. фізіялагі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

філасо́фія, -і, ж.

1. Навука аб найбольш агульных законах развіцця грамадства, прыроды і мыслення.

2. чаго. Метадалагічныя прынцыпы, што ляжаць у аснове якой-н. навукі.

Ф. гісторыі.

3. Абстрактныя, пустыя разважанні (разм.).

Навошта ты развёў тут цэлую філасофію?

|| прым. філасо́фскі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

раслінаво́дства н с.-г.

1. Pflnzenzüchtung f -, Pflnzenzucht f -, Pflnzenbau m -es;

2. (навука) Ntzpflanzenkunde f -;

інстыту́т раслінаво́дства Institt für Pflnzenzüchtung

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

біялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да біялогіі. Біялагічная навука. Біялагічная актыўнасць глебы. Біялагічная каштоўнасць кармоў. // Такі, дзе займаюцца даследаваннямі з галіны біялогіі. Біялагічная станцыя. Біялагічны кабінет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

матэма́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

Навука аб колькасных суадносінах і прасторавых формах навакольнага свету. Элементарная матэматыка. Вышэйшая матэматыка.

•••

Дыскрэтная матэматыка — матэматыка, заснаваная на вывучэнні дыскрэтных велічынь.

[Грэч. mathēmatikē, ад máthēma — навука, веды.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)