л-ая кіслата — арганічнае злучэнне аліфатычнага рада, бясколерная вадкасць, якая з’яўляецца састаўной часткай высыхаючых алеяў, служыць асновай натуральнай аліфы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лялема́нцыя
(н.-лац. lallemantia)
травяністая расліна сям. губакветных з ланцэтападобным лісцем і белаватымі кветкамі, пашыраная ў Іране, Індыі, Пакістане; дае тэхнічны алей; на Беларусі — вопытныя пасевы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАЗЕЛІ́Н
[франц. vaseline ад ням. Was(ser) вада + грэч. elaion аліўкавы алей],
аднародная сумесь цяжкага нафтавага масла і цвёрдых вуглевадародаў (парафін, цэрэзін, петралатум). Мазепадобная белая маса, шчыльн. 870—885 кг/м³, tпл 35—60 °C. Атрымліваюць расплаўленнем вуглевадародаў у масле з далейшай ачысткай сернай к-той і адбельвальнай глінай. Выкарыстоўваюць у медыцыне (аснова мазяў), электратэхніцы, у тэхніцы для кансервацыі металавырабаў, як змякчальнік гумы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
А́ФТЫ
(грэч. apthai),
невялікія ўчасткі паверхневага некрозу на слізістых абалонках рота (радзей на слізістых носа, вока, палавых органаў). Узнікненню спрыяюць хваробы органаў стрававання, алергія і інш. Афты маюць круглую або авальную форму, дыяметрам ад 2 да 5—7 мм, пакрытыя жоўта-белым налётам. Пашкоджаныя ўчасткі балючыя. Лячэнне накіравана на асн. захворванне. Мясцова — апрацоўка слізістай абалонкі абязбольваючымі, процівіруснымі сродкамі (алей шыпшыны, абляпіхі, караталін).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Пле́йтух, мн. л. плейтухі ’доўгія касмылі на галаве’ (ТС), плейту́х ’неахайны чалавек’ (жлоб., Жыв. сл.; Бяльк.), ’тупіца, разява’, плейтухі ’валасы, кавалкі’: каб… ударыў аб мост, сь цябе б плейтухі пыляцелі (Юрч. СНЛ), плейтух, плейтушына, алей‑ тушка ’лаянкавы выраз на яўрэяў’ (Нас.), рус.смал.плейтух ’мянушка яўрэя’. З польск.flejtuch ’неахайны, брудны, непрыстойны, нядбалы’, якое са ст.-ням.fleien ’мыць’ і Tuch ’палатно, хустка’. Гэтае значэнне развілася з першасных: ’шматок, жмут, касмыль пакулля’; ’скрутак марлі ці корпіі для затыкання ран’. Паводле Банькоўскага (1, 375) — з мовы цырульнікаў, узыходзіць да ням.flet, цяпер у значэнні канал’ і tuch ’хустка’,
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
карбаліне́ум
(ад карба- + лац. oleum = алей)
прэпарат, створаны на аснове сланцавай, тарфянай або каменнавугальнай смалы, які выкарыстоўваецца ў выглядзе воднай эмульсіі для барацьбы са шкоднікамі садовых культур.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
карбо́лавы
[ад карба- + лац. ol(eum) = алей]
які змяшчае ў сабе раствор фенолу;
к-ая кіслата — арганічнае злучэнне араматычнага рада, ядавітая вадкасць класа фенолаў, выкарыстоўваецца для дэзінфекцыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
менто́л
(ням. Menthol, ад лац. mentha = мята + oleum = алей)
арганічнае злучэнне ў выглядзе празрыстага крышталічнага рэчыва з моцным мятным пахам; выкарыстоўваецца ў медыцыне, парфумерыі і харчовай прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пі́хта
(ням. Fichte = сасна)
вечназялёнае хвойнае дрэва сям. сасновых, пашыранае пераважна ў гарах Паўн. паўшар’я; дае каштоўную драўніну, піхтавы бальзам, піхтавы алей; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўнае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гне́сці
1. (прыціскаць, душыць) drücken vt, vi (каго-н auf A);
2. (выціскаць) préssen vt;
гне́сці але́й Öl préssen [heráuspressen vt];
3. (даводзіць да цяжкага стану) bedrücken vt;
4. (прыгнятаць) unterdrücken vt, quälen vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)