Маргазіць (безас.) ’імжэць’ (в.-дзв., Анім.). Балтызм. Параўн. лат. mārga ’тс’, mirdzinât ’ісці (пра ціхі дождж)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Мы́жыць, мьʼіжьіты ’імжэць’ (малар., Нар. лекс.). Да імжыць (гл.). Ацвярдзенне мі‑ (< прасл..ть‑) у зах.-палес. гаворках.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мра́жыць ’імжыць’ (лях., Сл. ПЗБ), інфінітыў, відаць, мражэ́ць, які ўяўляецца як кантамінаванае ўтварэнне ад мрака і імжэць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
siąpić
siąpi|ć
незак. імжэць;
siąpić deszcz — дождж імжыць;
гл. mżyć
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Сіці́ць ‘сыпацца, імжэць (пра дробны дождж)’ (Юрч. Вытв.). Параўн. укр. ситі́ти ‘дажджыць, імжэць’, рус. сити́вень ‘дробны дождж, імжа’, си́тник, ситу́ха, ситя́га ‘тс’, што, паводле Слаўскага (JP, 36, 73), звязаны з балг. си́тен ‘дробны’: си́тен дъжд ‘дробны дождж’, серб.-харв. си́тан ‘тс’ і выводзяцца ад *sito (гл. сіта). Гл. Трубачоў у Фасмер, 3, 628; ЕСУМ, 5, 245.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марусі́ць ’імжэць (аб дажджы)’ (слонім., КЭС), марусіцца ’дробна капаць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Да марасі́ць (гл.); ‑у‑ — пад уплывам церушы́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мыгла́ ’непразрыстае паветра, насычанае вільгаццю’ (Сцяшк.). Балтызм. Параўн. літ. migla ’туман’. Сюды ж мыг‑ ліниць ’імжэць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Гл. таксама мігла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мра́зіць ’імжэць’, мразь ’непагадзь’ (хойн., Шатал.), рус. валаг. мразь ’туманная мгла ў золкае надвор’е’, арл. ’нешта накшталт намаразі’. З ц.-слав. мразь, роднаснага да мароз < прасл. morzъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
церушы́цца, цярушыцца; незак.
1. Не густа сыпацца, рассыпацца. Ну і пайшла ж весялуха, аж захісталася Язэпішына хата і скрозь шчыліны ў столі пачала церушыцца кастрыца. Сяркоў. Іголкі на .. [соснах] былі дробныя, растапыраныя; жаўцелі і церушыліся на мох. Пташнікаў.
2. Ісці (пра дробны снег, дождж); імжэць. Снег ужо не падаў, як раней, а церушыўся дробным, калючым пылам. Асіпенка. / у вобразным ужыв. Цярушыцца сцежкай імглістай Сутоннага змроку парча. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мірусце́ць ’імжэць’ (ТС). З морась ’імжа’ (гл.) з устаўным ‑г‑ (гл. Карскі, 1, 360). Магчыма, аналагічным будзе рус. ярасл. мо́рость, мо́рост ’шэрань, іней’, мо́росно ’хмурна, туманна’. Аб пераходзе о > і гл. Карскі, 1, 159–160.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)