неймёт безл., разг. не бярэ́;
◊
хоть ви́дит о́ко, да зуб неймёт посл. хоць ба́чыць во́ка, ды даста́ць далёка;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тапо́р, -пара́ м. топо́р;
◊ хоць т. ве́шай — хоть топо́р ве́шай;
пасля́ гэ́бля тапаро́м — по́сле руба́нка топоро́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ато́рва ’вісус, гультай’ (Нас., Гарэц., Бяльк., Юрч.). Рус. маск. оторва, оторвиголова ’тс’. Параўн. сарвігалава; рус. сорванец, сорвиголова, укр. урвиголова, урвитель, зірвиголова. Паралелі шыбенік ’нягоднік’ (< ’павешаны’), укр. шибеник ’гультай’, польск. wisus, магчыма, рус. повеса з аналагічным пераасэнсаваннем даюць магчымасць прыняць як дапушчальнае этымалагічнае тлумачэнне Насовіча, 377: «нібы сарваўся з шыбеніцы». Магчыма і іначай: параўн. рус. сорваться с цепи, бел. дыял. сарвілаўшчына ’беднасць з-за ляноты’; рус. хоть голову оторви і інш. Так ці інакш аторва, сарвігалава адлюстроўваюць корань дзеяслова рв‑аць (гл.), у дадзеным выпадку з прэфіксам ато‑ (*otъ‑); утворана слова як бязафіксны назоўнік ад дзеяслова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ло́пнуть сов., в разн. знач. ло́пнуць, трэ́снуць;
◊
хоть ло́пни хоць ло́пні (трэ́сні);
чтоб ты ло́пнул! каб ты ло́пнуў (трэ́снуў)!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
топо́р м. сяке́ра, -ры ж.; тапо́р, -пара́ м.;
◊
хоть топо́р ве́шай бы́ццам каты́ ў ха́це начава́лі; хоць сяке́ру заве́сь;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разорва́ться
1. (о материи, бумаге) разадра́цца, раздзе́рціся, мног. параздзіра́цца;
2. в др. знач. разарва́цца, мног. паразрыва́цца;
◊
хоть разорви́сь! хоць разарві́ся!.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нічагу́сенькі разг.
1. мест. ничего́шеньки;
н. не ба́чыў — ничего́шеньки не ви́дел;
2. нареч., в знач. сказ. хоть бы что́, нипочём; ничего́шеньки;
ён вы́купаецца ў ледзяно́й вадзе́ — і н. — он искупа́ется в ледяно́й воде́ — и хоть бы что́ (и ему́ нипочём; ничего́шеньки)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
теса́ть несов. часа́ць; (тесаком) склюдава́ць;
◊
хоть кол на голове́ теши́ хоць у лоб страля́й; упёрся як чорт у грэ́блю; заця́ўся як ка́мень;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вон нареч.
1. вон, прочь;
2. в знач. межд. вон;
◊ дух в. — дух вон;
(хоць) душа́ в. — (хоть) дух вон
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разарва́цца сов., в разн. знач. разорва́ться;
дрот ~ва́ўся — про́волока разорвала́сь;
кацёл ~ва́ўся — котёл разорва́лся;
◊ хоць (ты) ~ві́ся! — хоть (ты) разорви́сь!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)