Таля́паць ’клекатаць (пра бусла)’ (віц., Жыв. св.), як і ўкр.таля́пати ’пляскаць, хлюпаць’, чэш.tlapati ’ступаць, крочыць, шлёпаць’ гукапераймальнага паходжання, параўн. ЕСУМ, 5, 508; Махэк₂, 645.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расхлябяста́цца ’разрагатацца’ (Сл. рэг. лекс.). Да экспрэсіўнага дзеяслова з шырокай семантыкай хлябястаць (гл.), параўн. варыянт з “іканнем” хлібістаць (chlibistać) ’хлюпаць (пра ваду); рагатаць’ (Варл.), варыянт хлябаць, хлябтаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ciapać
незак.разм.
1. цюкаць; секчы;
2. чвякаць, чмякаць;
3.хлюпаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
páddeln
vi
1) ката́цца на байда́рцы
2) хлю́паць па вадзе́, плёскацца ў вадзе́, пла́ваць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Нахлю́пісты (нахлібпыстый) ’занадта нахілены ўніз’ (драг., З нар. сл.). Да хлюпаць ’падаць’, хлюплы ’прысадзісты, нізкі’, параўн. семантычна падобнае спидзісты ’пахілы, схілены’ ад абдаць; звязана з нахлу́піць ’насунуць’ (Растарг.) з іншым варыянтам кораня *xlup‑ гукапераймальнага характару, параўн. Махэк₂, 200. Гл. ахлу́п.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
trátschen, trätschen
1.
vt, vi разм. балбата́ць, плятка́рыць
2.
viхлю́паць
3.
vimp ліць (пра дождж)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Лепяста́ць ’хлюпаць, булькаць’ (Ян.). Рус.паўн.-дзвін.лепестать ’балбатаць, пляткарыць’. Утворана ў выніку пашырэння асновы інфіксам ‑с‑ (< прасл.‑s‑) для перадачы гукапераймальнасці і экспрэсіі. Ад лепятаць (гл.). Іншае пашырэнне асновы ў лепяцёхаць ’булькаць’ (Ян.). Ад асновы leре ўтворана і стол.лёпець ’слота, снег з дажджом’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wáten
vi (s, h) перахо́дзіць убро́д; хлю́паць (па вадзе, гразі)
◊ in Blut ~ — ≅ купа́цца ў крыві́; праліва́ць мно́га крыві́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ква́цык ’кавалак гразі ад колаў’ (ТС). Параўн. укр.квацок ’кавалак гліны’, квацати ’мазаць’, балг.квацам ’мазаць, ляпіць сцяну’, славен.kvacáti ’пырскаць, хлюпаць’. Прасл.kvacati (параўн. Слаўскі, 3, 453; ЕСУМ, 2, 416; БЕР, 2, 309) вельмі праблематычнае. Яно як быццам не мае рэфлексаў у серб.-харв., а значэнне славен. паралелі адрозніваецца ад адпаведных укр. і балг. Гл. яшчэ квэцаць.