АЛЕКСІ́С (Alexis) Жак Стэфен

(22.4.1922, г. Ганаіў, Гаіці — крас. 1961),

гаіцянскі пісьменнік. Урач-неўрапатолаг. Пісаў на франц. мове. Забіты агентамі дыктатара Дзювалье. Аўтар раманаў «Добры генерал Сонца» (1955), «Дрэвы-музыканты» (1957), «Вокамгненна» (1959), кн. казак «Рамансера ў святле зор» (1960). У цэнтры твораў Алексіса — вобраз шматпакутнай гаіцянскай зямлі. Яго рэалізм, жорсткі і горкі, адначасова мае рамантычна-палымяны характар. Прыхільнік шырокага выкарыстання фальклору ў л-ры.

Тв.:

Рус. пер. — Добрый генерал Солнце. М., 1960;

Деревья-музыканты. М., 1964.

т. 1, с. 243

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пе́чься​I несов.

1. (подвергаться печению) пячы́ся;

2. (сильно греться на солнце) разг. пячы́ся;

3. страд. пячы́ся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сжига́ться

1. (сжигать себя) спа́львацца;

2. (получать ожоги) разг. апяка́цца; (на солнце) спа́львацца, спяка́цца;

3. страд. спа́львацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грэ́цца несов.

1. (на солнце и т.п.) гре́ться;

2. нагрева́ться, гре́ться;

мато́р грэ́ецца — мото́р нагрева́ется (гре́ется)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

залаці́ць несов., в разн. знач. золоти́ть;

з. лы́жкі — золоти́ть ло́жки;

со́нца зало́ціць лес — со́лнце золоти́т лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разапрэ́ць сов., в разн. знач. разопре́ть;

ка́ша ~рэ́ла — ка́ша разопре́ла;

р. на со́нцы — разопре́ть на со́лнце

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГІ́БСАН (Gibson) Эдуард

(н. 8.11.1936, г. Буфала, ЗША),

касманаўт ЗША. Скончыў Рачэстэрскі ун-т (1959). Вёў даследчую работу ў галіне тэорыі рэактыўнага руху, фізікі плазмы і фізікі Сонца. З 1965 у групе касманаўтаў НАСА. 16.11.1973 — 8.2.1974 з Дж.Карам і У.Поўгам здзейсніў касм. палёт на арбітальнай станцыі «Скайлэб» (як член 3-га экіпажа), у час якога двойчы выходзіў у адкрыты космас (агульны час 15 гадз 17 мін). Правёў у космасе 84,1 сут. Залаты медаль імя Ю.А.Гагарына.

Тв.:

Рус. пер. — Спокойное Солнце. М., 1977.

т. 5, с. 217

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

перележа́ть сов., в разн. знач. пераляжа́ць, перале́жаць;

перележа́ть на со́лнце пераляжа́ць (перале́жаць) на со́нцы;

я́блоки перележа́ли я́блыкі перале́жалі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАСІЛЕ́ЎСКІ Іосіф Іосіфавіч

(8.12.1911, г. Данецк — 20.4.1994),

рускі паэт. Скончыў тэатр.-драм. курсы ў Мінску (1932). Працаваў акцёрам БДТ-2 (Віцебск), у тэатрах Расіі. З 1967 жыў у Мінску. Друкаваўся з 1931. Аўтар пейзажнай і любоўнай лірыкі. Пераклаў на рус. мову зб. паэзіі М.Хведаровіча «Кляновы сок» (1972), казку А.Якімовіча «Каваль-Вярнідуб» (1974). Выдаў зб. выбраных перакладаў з бел. паэзіі «Адвечнай песні галасы» (1980).

Тв.:

В добрый час. Смоленск, 1954;

Лирика. Смоленск, 1961;

Свершение. М., 1966;

Мой спутник солнце. Мн., 1971;

Река времени. Мн., 1989.

т. 4, с. 24

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

изжига́ться разг.

1. апяка́цца;

2. перен. (на солнце) спа́львацца, спяка́цца; см. изже́чься;

3. страд. прапа́львацца; апяка́цца; спа́львацца; см. изжига́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)