бру́та
(іт. brutto = грубы)
вага тавару з тарай 2;
цана б. — цана тавару без скідак;
даход б. — валавы даход без выліку расходаў (параўн. нета).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бюджэ́т
(фр. budget)
разлік прыходаў і расходаў дзяржавы, прадпрыемства, установы, сям’і на пэўны тэрмін (напр. гадавы б., сямейны б.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гідрамо́дуль
(ад гідра- + модуль)
1) паказчык расходу вады на адзінку плошчы за пэўны прамежак часу;
2) шчыт з выразам пэўнай формы для вымярэння сярэдніх расходаў вады ракі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
абысці́ся, абыду́ся, абы́дзешся, абы́дзецца; абышо́ўся, -шла́ся, -шло́ся; абыдзі́ся; зак.
1. Задаволіцца тым, што ёсць; здолець пражыць без каго-, чаго-н.
Без іх абыдземся.
2. Так ці інакш паставіцца да каго-, чаго-н.
А. па-людску з чалавекам.
Несправядліва абышліся з супрацоўнікам.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Запатрабаваць пэўных расходаў, якіх-н. затрат.
Паліто нядорага абышлося.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Закончыцца добра, без непрыемнасцей; уладзіцца.
Усё абышлося добра.
|| незак. абыхо́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца і абхо́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.
|| наз. абыхо́джанне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэфіцы́т
(лац. deficit = нестае)
1) недахоп чаго-н., нястача (напр. д. тавараў);
2) страта, перавышэнне расходаў над даходамі (напр. бюджэтны д.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
не́та
(іт. netto = літар. чысты)
вага тавару без тары 2;
цана н. — чыстая цана тавару пасля выліку пэўных скідак;
даход н. — чысты даход пасля выліку ўсіх расходаў (параўн. брута).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГІДРО́ГРАФ
(ад гідра... + ...граф),
храналагічны графік штодзённых расходаў вады за пэўны перыяд у пэўным створы вадасцёку. Будуецца паводле звестак пра расход вады ў месцы назірання за сцёкам у вызначаны адрэзак часу. Адрозніваюць гідрограф разводдзя, паводкі, сезона, за каляндарны або гідралагічны год; бывае адзінкавы, абагульнены (разводдзя і паводкі), тыповы (за год). Служыць асновай для выдзялення крыніц жыўлення вадацёку. Выкарыстоўваецца ў гідратэхн. праектаванні і воднагасп. разліках.
В.В.Дрозд.
т. 5, с. 239
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ро́спіс, -су м.
1. (письменный перечень) ро́спись ж.;
р. дзяржа́ўных дахо́даў і расхо́даў — ро́спись госуда́рственных дохо́дов и расхо́дов;
2. жив. ро́спись ж.;
р. сцен — ро́спись стен;
3. по́дпись ж.;
разма́шысты р. — разма́шистая по́дпись
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ДЖО́РДЖ (George) Генры
(2.9.1839, г. Філадэльфія, ЗША — 29.10.1897),
амерыканскі эканаміст, публіцыст. Прапанаваў ідэю «адзінага зямельнага падатку» як сродку забеспячэння ўсеагульнага дастатку і сацыяльнага міру, якая па сутнасці азначала пакрыццё ўсіх дзярж. расходаў за кошт зямельнай рэнты. Даследаваў праблемы заработнай платы, капіталу, рэнты, эканам. крызісаў, даў адзін з варыянтаў фарміравання тэорыі гранічнай прадукцыйнасці.
Тв.:
Рус. пер. — Избр. соч.: В 3 т. Т. 1. М., 1994.
т. 6, с. 90
т. 6, с. 91
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕНЕФІ́С
(ад франц. bènèfice прыбытак, карысць),
спектакль, увесь збор ад якога (поўны бенефіс) ці частка яго (паўбенефіс) ідзе на карысць аднаго ці некалькіх акцёраў-бенефіцыянтаў (за вылікам расходаў на спектакль). Узніклі ў Францыі ў 1735. У Расіі ўвайшлі ў практыку з 1783 (да 1809 дазваляліся таксама драматургам і кампазітарам). У СССР у 1925 бенефіс скасаваны. На Беларусі вядомыя з сярэдзіны 19 ст. З 2-й пал. 1980-х г. пачалі аднаўляцца.
т. 3, с. 97
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)