катакла́з

(гр. kataklasis = пераламленне, рассейванне)

дэфармацыя і раздрабленне мінералаў унутры горнай пароды, выкліканыя тэктанічнымі рухамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыя́спара

(гр. diaspora = рассейванне)

сукупнасць прадстаўнікоў якога-н. народа, якія жывуць за межамі бацькаўшчыны ў новым раёне пасялення.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Zerstréuung

f -, -en

1) рассе́йванне, распыле́нне

2) рассе́янне (святла і г.д.)

3) рассе́янасць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дысеміна́цыя

(лац. disseminatio = рассейванне)

распаўсюджанне мікробаў або пухлінных клетак з першаснага ачага па крывяносных і лімфатычных сасудах арганізма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыя́спара

(гр. diaspora = рассейванне)

сукупнасць прадстаўнікоў якога-н. народа, якія жывуць за межамі бацькаўшчыны ў новым раёне пасялення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыяспо́р

(гр. diaspora = рассейванне)

мінерал падкласа гідравокіслаў жаўтавата-бурага, светла-фіялетавага або зеленавата-шэрага колеру; састаўная частка баксіту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГІДРАФІ́ЗІКА

(ад гідра... + фізіка),

раздзел геафізікі, які вывучае фіз. ўласцівасці гідрасферы і працэсы, што ў ёй адбываюцца. Даследуе малекулярную будову вады ва ўсіх яе станах (вадкім, цвёрдым, газападобным); фіз. ўласцівасці вады, снегу, ільду (цеплавыя, радыяцыйныя, электрычныя, радыеактыўныя, акустычныя, мех. і інш.), а таксама дынамічныя і тэрмічныя працэсы ў воднай абалонцы Зямлі, пашырэнне, паглынанне і рассейванне святла ў ёй. Падзяляецца на фізіку мора і фізіку вод сушы.

т. 5, с. 236

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дыяспо́ра

(гр. diaspora = рассейванне)

частка расліны, якая натуральна аддзяляецца і служыць для размнажэння (спора, семя, плод, клубень і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

апалесцэ́нцыя

(ад апал + лац. -escentia = суфікс, які абазначае слабое дзеянне)

рассейванне святла каламутнымі растворамі з утварэннем розных яго адценняў (як у апала).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Разго́н 1 ’гвалтоўнае рассейванне тлуму’, ’рух з паступова нарастаючай скорасцю’ (ТСБМ), ’размах’ (Касп.), ’разбег’ (ашм., Стан.). Ад раз- і гнаць, ганяць (гл.).

Разго́н 2 ’пасаг маладой у выглядзе гаспадарчай маёмасці, статак’ (Федар.). Магчыма, семантычная інавацыя на базе разагнаць, разагна́цца, г. зн. даць асновы і стымул для далейшага развіцця сямейнай гаспадаркі. У песні чаргуецца з прыгон, параўн.: Wyżań swuoj razhòn, wyżań swuoj pryhòn, / katory da minie nahnàła (там жа). Розныя тыпы пасагу?

Разгон 3 ’расліна расходнік, Glechoma hederacea L.’ (Касп.). Відаць, сінанімічнае ўтварэнне да асноўнай назвы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)