нарко́тыкі, -аў, адз. нарко́тык, -у, м.
Моцнадзейнае рэчыва (расліннага і сінтэтычнага паходжання), якое выклікае ўзбуджэнне, галюцынацыі, санлівасць і паралізуе дзейнасць цэнтральнай нервовай сістэмы.
|| прым. наркаты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неўрапатало́гія, ‑і, ж.
Навука аб хваробах нервовай сістэмы.
[Ад грэч. neuron — валакно, нерв, pados — пакута і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сімпаты́чны², -ая, -ае (спец.).
1. Які мае адносіны да аддзела вегетатыўнай нервовай сістэмы.
С. нерв.
2. Які ўзнікае на іншых, блізкіх або сіметрычна размешчаных участках.
Сімпатычныя болі ў зубах.
3. Які аслабляе боль у хворага (пра нейтральныя лекавыя сродкі).
Сімпатычныя прэпараты.
○
Сімпатычнае чарніла — бясколерная або слаба афарбаваная вадкасць, якая выкарыстоўваецца ў тайнай перапісцы.
Сімпатычная нервовая сістэма (спец.) — аддзел нервовай сістэмы, які ўдзельнічае ў рэгуляванні кровазвароту, абмену рэчываў і іншых функцыях арганізма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нейра...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да нервовых клетак, нервовай сістэмы, да нерваў (у 1 знач.), напр.: нейравірусны, нейрагенетыка, нейраэпітэлій, нейраанатомія, нейрапсіхалогія, нейрасакрэцыя, нейрафізіялогія, нейрахірургія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
та́бес, ‑у, м.
Хранічнае захворванне нервовай сістэмы, позняе праяўленне сіфілісу.
[Лац. tabes — разлажэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неўрало́гія, ‑і, ж.
Навука аб будове, развіцці і дзейнасці нервовай сістэмы.
[Ад грэч. neuron — валакно, нерв і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неўро́з, ‑у, м.
Функцыянальнае расстройства, захворванне цэнтральнай нервовай сістэмы. Неўроз сэрца. Агульны неўроз.
[Ад грэч. neuron — валакно, нерв.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нейрафізіяло́гія, ‑і, ж.
Раздзел фізіялогіі, які вывучае функцыі нервовай сістэмы чалавека і жывёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паркінсані́зм, ‑у, м.
Хранічнае захворванне цэнтральнай нервовай сістэмы, якое характарызуецца расстройствам рухальных функцый.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валакардзі́н, ‑у, м.
Лякарства, якое выкарыстоўваецца пры захворваннях сэрца і цэнтральнай нервовай сістэмы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)