комисса́р каміса́р, -ра м.;

наро́дный комисса́р ист. наро́дны каміса́р;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нарко́м (наро́дный комисса́р) ист. нарка́м, -ма м. (наро́дны каміса́р).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наркома́т (наро́дный комиссариа́т) ист. наркама́т, -та м. (наро́дны камісарыя́т).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наркамзе́м м., ист. (наро́дны камісарыя́т земляро́бства) наркомзе́м (наро́дный комиссариа́т земледе́лия)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пратанцава́ць сов., в разн. знач. протанцева́ть; (народный танец — ещё) пропляса́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

учи́тель в разн. знач. наста́ўнік, -ка м.;

наро́дный учи́тель наро́дны наста́ўнік;

присво́ить почётное зва́ние «Наро́дный учи́тель Респу́блики Белару́сь» прысво́іць ганаро́вае зва́нне «Наро́дны наста́ўнік Рэспу́блікі Белару́сь»;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наркамасве́ты м., ист. (наро́дны камісарыя́т асве́ты) ист. наркомпро́с (наро́дный комиссариа́т просвеще́ния)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

комиссариа́т камісарыя́т, -та м.;

вое́нный комиссариа́т вае́нны камісарыя́т;

наро́дный комиссариа́т ист. наро́дны камісарыя́т;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

універсітэ́т м., в разн. знач. университе́т;

паступі́ць ва ўніверсітэ́т — поступи́ть в университе́т;

наро́дны ўніверсітэ́т культу́ры — наро́дный университе́т культу́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ДЗЯРЖА́ЎНЫ АКАДЭМІ́ЧНЫ НАРО́ДНЫ АРКЕ́СТР РЭСПУ́БЛІКІ БЕЛАРУ́СЬ імя І.І.Жыновіча.

Пачаў дзейнасць у Мінску ў 1930 як Бел. дзярж. ансамбль нар. інструментаў (створаны на аснове ансамбля нар. інструментаў Бел. муз. тэхнікума, 1928). Першы маст. кіраўнік Дз.Захар (1930—35), з 1946 маст. кіраўнік і гал. дырыжор І.Жыновіч, з 1975 — М.Хазінец. У 1937 ператвораны ў Аркестр бел. нар. інструментаў у складзе Бел. філармоніі, з 1948 наз. Дзярж. нар. аркестр БССР, імя І.Жыновіча з 1974, акадэмічны з 1987. Аркестр унікальны па складзе інструментаў і па гучанні. Асн. месца належыць бел. цымбалам, уключае таксама дудкі і ліры, баяны, флейты, габоі, кларнеты, групу ўдарных. У рэпертуары больш за 1000 арыгінальных твораў і пералажэнняў бел. кампазітараў, у т.л. У.Алоўнікава, А.Багатырова, Я.Глебава, Я.Дзягцярыка, Жыновіча, Э.Зарыцкага, В.Іванова, С.Картэса, У.Кур’яна, А.Мдывані, В.Помазава, Ю.Семянякі, Дз.Смольскага, Р.Суруса, К.Цесакова, Я.Цікоцкага, М.Чуркіна і інш., кампазітараў-класікаў, сучасных замежных аўтараў. З аркестрам выступалі майстры бел. сцэны Л.Александроўская, Л.Аляксеева, З.Бабій, І.Балоцін, М.Ворвулеў, С.Данілюк, М.Дзянісаў, С.Друкер, В.Малькова, Р.Млодак, Т.Ніжнікава, І.Пятроў, І.Сарокін, Н.Ткачэнка, а таксама спевакі Расіі, Украіны, Зах. Еўропы і інш. Калектыў гастраліруе за мяжой, удзельнік шматлікіх фестываляў і конкурсаў. У розны час у аркестры працавалі цымбалісты А.Астрамецкі, В.Бурковіч, С.Навіцкі, Х.Шмелькін, М.Шмелькін і інш.; працуюць (1997) салісты А.Курмакін, С.Лясун, А.Рудкоўскі.

Літ.:

Жинович И.И. Государственный белорусский народный оркестр. Мн., 1958;

Ракова Е.Я. Государственный народный оркестр БССР имени И.И.Жиновича. Мн., 1978.

А.Я.Ракава.

Дзяржаўны акадэмічны народны аркестр Рэспублікі Беларусь.

т. 6, с. 147

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)