Зальго́ўваць ’браць на повад’, ’падпарадкаваць’ (мазыр., З нар. сл.). Апафанічны варыянт да залыгаць ’тс’ (ТСБМ). Гл. лыгаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нату́рысты ’упарты’ (Нас., Гарэц.; навагр., Нар. словатв.; мазыр., З нар. сл.; Сл. ПЗБ, ТС). Да нату́ра ’характар’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Набо ’добра што’; Я люблю черную Гапочку, хоць єна маленька//Набо єна черненька (мазыр., Шн. 3). Гл. ниба.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паганю́ка, паганскі ’паўзуны’ (З нар. сл., мазыр.). Да паганы. Семантычная паралель у рус. пск. поганик, поган ’змяя, паўзун’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Піту́ля, піту́лька ’лямпа-каганец’ (мазыр., Мат. Гом.; ТС). Магчыма, з польск. pilula, ’pudendum muliebre’ ці з пятля (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мядзя́нкі, медзянкі ’чына (гарошак) вясенняя, Lathyrus Vernus (L.) Bernh.’ (мазыр., Бейл.). Да медзь (гл.). Відаць, названа паводле чырвонага колеру кветак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Не́труд ’вялікае непраходнае балота’ і мікратапонім Нетруд (мазыр., БММ, 38). З не і труд ’работа і інш.’ (гл.)? Параўн. нетраў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тасува́цца ’соўгацца (між людзей)’ (мазыр., ГЧ). Няясна, магчыма, новае ўтварэнне ад тусоўка, тусавацца (гл.) або да тасаваць1, 2, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мазы́рка ’бочка для дабра, збожжа’ (браг., Мат. Гом.). Відавочна, ад назвы горада Мазыр. Гэта бочка павінна была чымсьці адрознівацца ад немазырскіх.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Та́рчыць ’драць бульбу на тарцы’ (мазыр., ЖНС), ’церці бульбу на тарцы’ (Вешт.), сюды ж тарча́нік ’дранік’ (Мат. Гом.). Гл. та́рка1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)