азнача́ць несов.

1. определя́ть;

2. (указывать направление, путь) намеча́ть;

1, 2 см. азна́чыць;

3. (иметь значение чего-л.) зна́чить, означа́ть;

што гэ́та ~ча́е? — что э́то зна́чит (означа́ет)?

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

занепада́ць несов.

1. (о хозяйстве) приходи́ть в упа́док; расстра́иваться; (становиться скудным) скуде́ть, оскудева́ть;

2. (терять общественное значение) приходи́ть в упа́док, хире́ть;

3. (становиться хилым) хире́ть;

1-3 см. заняпа́сці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шматзна́чны

1. (имеющий большое значение) многозначи́тельный, многозна́чащий; многознамена́тельный;

~ныя падзе́і — многозначи́тельные (многозна́чащие, многознамена́тельные)

собы́тия;

2. (намекающий на что-л.) вырази́тельный, многозначи́тельный, многознамена́тельный; многоговоря́щий;

3. мат. многозна́чный;

4. лингв. многозна́чный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

авторите́т

1. (общепризнанное значение) аўтарытэ́т, -ту м.;

име́ть авторите́т, по́льзоваться авторите́том мець аўтарытэ́т, карыста́цца аўтарытэ́там;

2. (авторитетное лицо) аўтарытэ́т, -та м.;

э́тот челове́к — авторите́т для нас гэ́ты чалаве́к — аўтарытэ́т для нас;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аўтарытэ́т м.

1. (род. аўтарытэ́ту) (общепризнанное значение) авторите́т;

заваява́ць а. — завоева́ть авторите́т;

2. (род. аўтарытэ́та) (авторитетное лицо) авторите́т;

гэ́ты чалаве́к — а. для нас — э́тот челове́к — авторите́т для нас;

◊ падмачы́ць а. — подмочи́ть авторите́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упере́ть сов.

1. упе́рці; см. упира́ть​ 1;

2. перен. (глаза, взор), разг. упе́рці; утаро́піць;

упере́ть глаза́ в сте́ну упе́рці (утаро́піць) во́чы ў сцяну́;

3. перен., разг. (настоятельно указать, подчеркнуть значение) падкрэ́сліць; зрабі́ць упо́р;

4. (украсть) прост. спе́рці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узвы́сіцца сов.

1. (о строящемся здании, сооружении) возвы́ситься;

2. (увеличиться) повы́ситься; (о цене — ещё) взду́ться;

3. (приобрести более высокое общественное положение или значение) возвы́ситься, подня́ться;

жада́нне ўзвы́сіцца — жела́ние возвы́ситься;

аўтарытэ́т ~сіўся — авторите́т подня́лся;

4. (о голосе) возвы́ситься

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зні́зіцца сов.

1. (спуститься ниже) сни́зиться;

самалёт ~зіўся — самолёт сни́зился;

2. (уменьшиться) сни́зиться, пони́зиться; упа́сть;

тэмперату́ра ~зілася — температу́ра сни́зилась (пони́зилась, упа́ла);

3. (ослабиться, ухудшиться) пони́зиться;

4. (принизиться) умали́ться, сни́зиться;

значэ́нне яго́ рабо́ты не ~зілася — значе́ние его́ рабо́ты не умали́лось

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ЛАБАЧЭ́ЎСКАГА ГЕАМЕ́ТРЫЯ,

геаметрычная тэорыя, сістэма аксіём якой адрозніваецца ад сістэмы аксіём эўклідавай геаметрыі толькі аксіёмай (пастулатам) аб паралельнасці. Паводле гэтай аксіёмы, праз пункт, што не ляжыць на зададзенай прамой, праходзяць не менш як 2 прамыя, якія не перасякаюць зададзеную. Л.г. выкарыстоўваецца ў тэорыі функцый, матэм. аналізе, тэорыі лікаў і тэорыі адноснасці.

Л.г. распрацавана М.І.Лабачэўскім у 1826 (апублікавана ў 1829—30). У 1832 аналагічныя вынікі незалежна атрымаў Я.Больяй. Перадумовай узнікнення Л.г. былі шматвяковыя спробы доказу аксіёмы пра паралельныя прамыя (пяты пастулат Эўкліда) на аснове астатніх аксіём. Лабачэўскі першы прыйшоў да высновы пра недаказальнасць пастулата і пра магчымасць існавання геам. сістэм з інш. аксіёмамі паралельнасці, пабудаваў своеасаблівую лагічна бездакорную геам. сістэму. Л.г. мае некаторыя асаблівасці (напр., 2 трохвугольнікі з роўнымі вугламі роўныя; сума вуглоў трохвугольніка меншая за 2 прамыя вуглы), якія не супярэчаць рэчаіснасці. Стварэнне Л.г. заклала асновы развіцця неэўклідавых геаметрый. значна пашырыла ўяўленні аб прыродзе прасторы і спрыяла ўзнікненню новых кірункаў у матэматыцы.

Літ.:

Смородинский Я.А., Сурков Е.Л. Геометрия Лобачевского и теория относительиости. М., 1971;

Лаптев Б.Л. Геометрия Лобачевского, ее история и значение. М.,1976.

В.І.Вядзернікаў.

т. 9, с. 81

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

значы́ць несов., разг.: каро́ва з. коро́ва пе́ред отёлом

зна́чыць II

1. несов. (иметь смысл, значение) зна́чить;

што гэ́та з.? — что э́то зна́чит?

2. вводн. сл., разг. зна́чит; сле́довательно;

3. в знач. союза ита́к, сле́довательно; по-э́тому;

◊ нічо́га не з. — ничего́ не зна́чит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)