незабі́ты неуби́тый;

◊ дзялі́ць шку́ру ~тага мядзве́дзя — дели́ть шку́ру неуби́того медве́дя;

з ~тага лі́са фу́тра не пашы́еш — посл. из живо́й лисы́ шу́бу не сошьёшь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

оживлённый

1. прич. ажы́ўлены;

2. прил. ажы́ўлены, жва́вы; (живой) жывы́; (бойкий) бо́йкі;

оживлённое лицо́ ажы́ўлены твар;

оживлённая бесе́да ажы́ўленая (жыва́я) гу́тарка;

оживлённая торго́вля ажы́ўлены (бо́йкі) га́ндаль;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ліс м.

1. лиси́ца-саме́ц, лис;

2. перен., разг. (о хитром человеке) лис;

◊ з незабі́тага лі́са фу́тра не пашы́еш — посл. из живо́й лисы́ шу́бу не сошьёшь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стварэ́нне ср.

1. (неоконченное действие) созда́ние, созида́ние;

2. созда́ние, организа́ция ж., образова́ние, учрежде́ние;

3. составле́ние, образова́ние;

1-3 см. ствара́ць;

4. разг. (живой организм) существо́, созда́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАРЫКА́Ш Вікенцій Міхайлавіч

(9.8.1931, в. Саломерка Маладзечанскага р-на Мінскай вобл. — 17.10.1992),

бел. фізік, адзін з арганізатараў даследаванняў па фізіцы сегнетаэлектрыкаў. Д-р фізіка-матэм. н. (1985), праф. (1988). Скончыў Мінскі пед. ін-т (1954). З 1958 у Ін-це фізікі цвёрдага цела і паўправаднікоў АН Беларусі, з 1968 у Мінскім радыётэхн. ін-це. Навук. працы па тэхналогіі вырошчвання сегнетаэлектрычных крышталёў і вывучэнні ўплыву вонкавых уздзеянняў на іх уласцівасці.

Тв.:

Сборник задач по статистической физике. Мн., 1979 (разам з А.І.Болсунам, В.В.Аксёнавым);

Физика в живой природе. 2 изд. Мн., 1984 (разам з Б.А.Кімбарам, І.М.Варыкашам);

Кіраўніцтва да рашэння задач па агульнай фізіцы. Мн., 1995 (разам з М.С.Цэдрыкам).

П.А.Пупкевіч.

т. 4, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАДАП’Я́НАЎ Павел Аляксандравіч

(н. 10.2.1940, в. Паланая Карэліцкага р-на Гродзенскай вобл.),

бел. філосаф. Д-р філас. н. (1983), праф. (1984). Скончыў Ленінградскі ун-т (1967). Працаваў у Ін-це філасофіі і права АН Беларусі, з 1982 у Бел. тэхнал. ун-це. Даследуе філас. праблемы прыродазнаўства, эвалюц. біялогіі і сац. экалогіі. Распрацаваў тэарэтыка-метадычныя асновы канцэпцыі ўстойлівасці біясферы і заканамернасцей яе эвалюцыі.

Тв.:

Устойчивость в развитии живой природы. Мн., 1974;

Экологические последствия научно-технического прогресса. Мн., 1980;

Устойчивость и динамика биосферы. Мн., 1981;

Динамика биосферы и социокультурные традиции. Мн., 1987 (разам з А.І.Зелянковым);

Великий день гнева: Экология и эсхатология. Мн., 1993 (разам з В.С.Крысачэнкам).

т. 3, с. 434

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

інвента́р, -ру́ м., в разн. знач. инвента́рь;

сельскагаспада́рчы і. — сельскохозя́йственный инвента́рь;

шко́льны і. — шко́льный инвента́рь;

спарты́ўны і. — спорти́вный инвента́рь;

○ жывы́ і. — живо́й инвента́рь;

мёртвы і. — мёртвый инвента́рь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тава́р, -ру м.

1. в разн. знач. това́р;

велічыня́ ва́ртасці ~ру — эк. величина́ сто́имости това́ра;

хо́дкі т. — хо́дкий това́р;

2. обл. скот;

◊ жывы́ т. — живо́й това́р;

паказа́ць т. ле́пшым бо́кам — показа́ть това́р лицо́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фу́тра ср.

1. в разн. знач. мех м.;

зімо́вае ф. за́йца — зи́мний мех за́йца;

га́ндаль ~рам — торго́вля ме́хом;

2. шу́ба ж.;

◊ з незабі́тага лі́са ~ра не пашы́еш — посл. из живо́й лисы́ шу́бу не сошьёшь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АДЛЮСТРАВА́ННЕ,

уласцівасць матэрыі, якая заключаецца ў перадачы асаблівасцяў аб’екта або працэсу, якія адлюстроўваюцца. Выяўляецца ў здольнасці любой рэчы ў неарган. прыродзе ўзнаўляць такія змены, адбіткі, рэакцыі, якія знаходзяцца ў адпаведнасці (або падабенстве) з рэччу, якая на яе ўздзейнічае. Жывыя арганізмы выкарыстоўваюць уласцівасць адлюстраванне як сродак самазахавання і самапрыстасавання да навакольнага асяроддзя, пачынаючы ад раздражняльнасці раслін і прасцейшых арганізмаў. У ходзе эвалюцыі раздражняльнасць як агульная ўласцівасць арганізма прасцейшых ператвараецца ў элементарную адчувальнасць нервовай тканкі, а потым — у непасрэдную псіхічную дзейнасць жывёл у працэсе развіцця органаў пачуццяў і галаўнога мозга. У выніку працяглага працэсу антрапагенезу ўзнікаюць і развіваюцца свядомае псіхічнае адлюстраванне і дзейнасць людзей. Вышэйшая, спецыфічная чалавечая форма адлюстравання — свядомасць.

Літ.:

Тюхтин В.С. Отражение. Системы. Кибернетика. М., 1972;

Петушкова Е.В. Отражение в живой природе: Динамика теорет. моделей. Мн., 1983;

Губанов Н.И. Чувственное отражение. М., 1986.

Я.В.Петушкова.

т. 1, с. 112

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)