A cat arched its back — Кот вы́гнуў сьпі́ну дуго́ю
2) твары́ць дугу́
A bridge arched the stream — Мост дуго́й узно́сіўся над рэ́чкай
II[ɑ:rtʃ]
v.i.
выгіна́цца дуго́й
4.
adj.
гарэ́зьлівы, гарэ́зны, гульлі́вы; хітрава́ты
an arch look — гульлі́вы по́зірк
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вясёлка, ‑і, ДМ ‑лцы; Рмн. ‑лак; ж.
Шматкаляровая дугападобная палоса на небе, якая ўзнікае ад пераламлення сонечных праменняў у дажджавых кроплях; радуга. А над ракой і сінім лесам, дзе стаяла хмара і ад яе цягнуліся да зямлі блакітныя ніткі косага дажджу, вялізнай размаляванай дугой устала вясёлка.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ДЖУГДЖУ́Р,
горы ўздоўж паўн.-зах. ўзбярэжжа Ахоцкага м., у Хабараўскім краі Расіі. Выцягнуты дугой на 700 км. Пераважаюць выш. 800—1200 м, найвыш. 1906 м (г. Топка). Складзены з магматычных, часткова асадкавых парод. Пашырана шматгадовая мерзлата. Клімат умерана халодны, мусонны, з суровай зімой. На зах. схіле светлахвойная горная тайга з перавагай даурскай лістоўніцы, на ўсх. — ахоцкая горная тайга з аянскай елкі. Зубчастыя гальцы заняты кедравым сланікам і горнай тундрай.
1. Сагнуць у дзве столкі, пад вуглом, дугой. Перагнуць ліст паперы папалам.
2. Сагнуць больш, чым трэба.
3.перан.; і без дап. Дапусціць перагіб (у 2 знач.). [Антон Рыгоравіч:] — Тут мы, відаць, перагнулі: навалілі на калгас імя Леніна больш, чым можна.Хадкевіч.
•••
Перагнуць палку — упасці ў крайнасць, перастарацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сегме́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. Частка круга, абмежаваная дугой і яе хордай, а таксама частка шара, аддзеленая сякучай плоскасцю. // Фігура ці прадмет такой формы. Сегмент круга. Сегмент шара. Сегмент корпуса прэса.
2. Адзін з аднародных участкаў (членікаў), з якіх складаецца цела некаторых жывёл. Сегмент чарвяка.
3. Адзін з некалькіх аднародных участкаў, з якіх складаюцца некаторыя органы, часткі цела і пад. Сегмент пазванка.
[Ад лац. segmentum — адрэзак, палоса.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сегме́нт
(лац. segmentum = адрэзак, паласа)
1) частка круга, абмежаваная дугой і хордай, а таксама частка шара, аддзеленая сякучай плоскасцю;
2) адрэзак прамой лініі;
3) адзін з аднародных участкаў (членікаў) цела некаторых жывёл (напр. дажджавога чарвяка).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
аздо́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.
Упрыгожыць, надаць прыемны выгляд. Аздобіць сцены мазаікай. □ Даніла Саротнік стаў ля.. [дзяўчат], і хутка яго юнацкі басок аздобіў песню мужчынскім голасам.Чарнышэвіч.Шукаем, творым мы багацце ўпарта на полі, у горах, дзе хто мае змогу, каб ім аздобіць сонечнае заўтра.Дубоўка.Прарэзала неба вясёлка дугой, Аздобіла далі красою сваёй.Журба.//перан. Зрабіць больш поўным, багатым на ўнутраны змест. Казку дзіўную чуў у юнацтве: Некі волат, ці то чарадзей, Стагоддзі правёў у бунтарстве, Каб аздобіць шчасцем людзей.Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зя́па, ‑ы, ж.
Разм. Рот звера, рыбы; пашча. [Мядзведзь] толькі шчэрыў чорную зяпу ды круціў тоўстым хібам.Даніленка.Аўчарка набліжалася.., ужо стала відаць яе разяўленая зяпа з высунутым языком.Быкаў.//Груб. Рот чалавека. — Мы гарантуем табе жыццё. Звяжам, заткнём зяпу і ціха паедзем да сваіх.Шамякін.//перан.; якая або чаго. Пра шырока адкрытае паглыбленне ў чым‑н. Чыгунка выгіналася дугой і гублялася ў чорнай зяпе тунеля.Ставер.Хлопчык.. туліўся да бацькі, калі яны заходзілі ў качагарку, дзе замурзаныя ў сажу людзі падкідалі дровы ў вогненную зяпу.С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́ктар
(лац. sector)
1) мат. частка плоскай фігуры, абмежаваная дугой і радыяльнымі лініямі (напр. с. круга);
2) частка якой-н. плошчы, абмежаваная радыяльнымі лініямі (напр. с. стадыёна);
3) частка народнай гаспадаркі, якая мае пэўныя эканамічныя і сацыяльныя прыметы (напр. кааператыўны с. у сельскай гаспадарцы);
4) аддзел установы або арганізацыі, які мае пэўную спецыялізацыю;
5) участак сістэмы кіравання самалёта, карабля і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГРУДНА́Я КЛЕ́ТКА,
аснова груднога аддзела тулава ў паўзуноў, птушак, млекакормячых жывёл і чалавека, складзеная з грудных пазванкоў, рэбраў і грудзіны; частка восевага шкілета амніётаў. З’явілася ўпершыню ў паўзуноў у сувязі з прагрэсіўным развіццём органаў апоры (апора плечавога пояса) і дыхання. У чалавека мае форму ўсечанага конуса, сплюшчанага ў пярэднезаднім напрамку, які мае верхнюю і ніжнюю апертуры. Плоскасць верхняй апертуры нахілена ўперад, таму пярэдні край яе знаходзіцца ніжэй за задні. Ніжняя апертура абмежавана рэбернай дугой і закрыта дыяфрагмай. Міжрэберныя прамежкі запоўнены мышцамі. Велічыня акружнасці грудной клеткі (вымяраецца на ўзроўні саскоў) характарызуе склад цела чалавека. Пры ўдыху грудная клетка расшыраецца. Выгляд і памеры яе залежаць ад спосабу жыцця, рухаў, дыхання; маюць узроставыя, палавыя, індывід. і прафес. адрозненні. Змены грудной клеткі бываюць у выглядзе прыроджаных і набытых, сіметрычных і асіметрычных дэфармацый, ад пухлінных, дыспластычных, дыстрафічных працэсаў і пашкоджанняў, што ўплывае на функцыянаванне грудной клеткі.