Nemo solus satis sapit
Адзін чалавек не можа быць дастаткова разумным.
Один человек не может быть
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Nemo solus satis sapit
Адзін чалавек не можа быць дастаткова разумным.
Один человек не может быть
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
дово́льноI
1. (при
дово́льно дли́нный даво́лі (до́сыць) до́ўгі;
дово́льно по́здно даво́лі (до́сыць) по́зна;
2. (в смысле «прекратить») го́дзе, до́сыць, хо́піць;
дово́льно спо́рить! го́дзе (до́сыць, хо́піць) спрача́цца!;
3. (в смысле «
э́того дово́льно гэ́тага хо́піць (до́сыць, даво́лі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вядо́ма
1.
2.
3. утвердительная частица коне́чно, я́сно;
◊ аднаму́ бо́гу (ала́ху, чо́рту і пад.) в. — одному́ бо́гу (алла́ху, чёрту и т.п.) изве́стно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удо́бно
1.
удо́бно усе́сться выго́дна (зру́чна, ёмка) усе́сціся;
2.
мне в э́том костю́ме удо́бно мне ў гэ́тым касцю́ме выго́дна (зру́чна);
мне и тут удо́бно мне і тут выго́дна (зру́чна);
3.
мне удо́бно пое́хать в о́тпуск в а́вгусте мне зру́чна пае́хаць у адпачы́нак у жні́ўні;
4.
удо́бно ли это сде́лать? ці прысто́йна (зру́чна, ёмка) гэ́та зрабі́ць?;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пане́сці
1.
2. (иметь
3. (быстро повезти) понести́, помча́ть;
4.
5.
◊ як п. — ско́лько унесёшь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́ра
1. ме́ра, -ры
ме́ра длины́ ме́ра даўжыні́;
ме́ра ве́са ме́ра вагі́;
куби́ческие ме́ры кубі́чныя ме́ры;
2. (мероприятие) за́хад, -ду
кра́йние ме́ры кра́йнія (надзвыча́йныя) ме́ры (за́хады);
реши́тельные ме́ры рашу́чыя ме́ры (за́хады);
ме́ра наказа́ния ме́ры пакара́ння;
приня́ть ме́ры прыня́ць ме́ры (за́хады);
ме́ры взыска́ния ме́ры спагна́ння;
ме́ры пресече́ния ме́ры стрыма́ння (спыне́ння);
ме́ры предосторо́жности ме́ры засцяро́гі;
ме́ры социа́льной защи́ты ме́ры сацыя́льнай засцяро́гі;
ме́ра счёта ме́ра лічэ́ння;
◊
без ме́ры без ме́ры, (безмерно) непаме́рна, бязме́рна;
сверх ме́ры, че́рез ме́ру звыш ме́ры, праз ме́ру, (чрезмерно) празме́рна, зана́дта;
по кра́йней ме́ре прына́мсі;
по ме́ре того́ па ме́ры таго́;
в значи́тельной ме́ре у зна́чнай ступе́ні (ме́ры);
по ме́ре возмо́жности па ме́ры магчы́масці (мажлі́васці);
в по́лной ме́ре у по́ўнай ме́ры, (вполне) ца́лкам;
в ме́ру у ме́ру, (
по ме́ньшей ме́ре са́ма ме́ней;
по ме́ре того́, как… па ме́ры таго́, як…;
в той ме́ре, как… у той ме́ры, як…;
знать ме́ру ве́даць ме́ру;
чу́вство ме́ры пачуццё ме́ры.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чтоI
1. што (
2. (в знач. «как», «какой») як, які́, што;
что, твоя́ голова́ лу́чше? што (як), твая́ галава́ лепш?;
ну что, как у вас на да́че? ну што, як у вас на ле́цішчы?;
3. (в знач. «почему», «зачем») чаго́, што;
что ты так кричи́шь? чаго́ (што) ты так крычы́ш?;
4. (в знач. «сколько») ко́лькі, што;
что сто́ит э́та кни́жка? ко́лькі кашту́е гэ́та кні́жка?;
что возьмёшь за рабо́ту? ко́лькі (што) во́зьмеш за рабо́ту (пра́цу)?;
что бы́ло ду́ху, пусти́лся бежа́ть ко́лькі было́ ду́ху, пусці́ўся бе́гчы;
5. (в относительном употреблении) што, які́;
де́рево, что тут росло́ дрэ́ва, што (яко́е) тут расло́;
6. (при сопоставлении нескольких предложений); (одно-другое-третье)
что вспо́мнил, что забы́л, что перепу́тал што ўспо́мніў, што забы́ў, што пераблы́таў (адно́ ўспо́мніў, друго́е забы́ў, трэ́цяе пераблы́таў);
7. (в риторических вопросах и восклицательных предложениях: как) як; (изредка) што; (какой) які́;
до чего́ он испуга́лся! як ён спало́хаўся (спужа́ўся)!;
до чего́ холо́дный (хо́лодно)! які́ хало́дны! (як хо́ладна!);
(уж) на что
что кому́ (за де́ло) до кого́, до чего́? яка́я каму́ спра́ва да каго́, да чаго́?;
что за ве́чер! які́ (што за) ве́чар!;
что за нужда́? што за кло́пат?, яка́я патрэ́ба?;
что по́льзы? яка́я (што) за кары́сць?;
что то́лку? што то́лку?, яка́я ра́цыя?, які́ сэнс?;
8. (в знач.: что я говорю?, даже не) ды што там;
◊
ма́ло ли что! ма́ла што!;
за чем де́ло ста́ло? у чым затры́мка?;
не́ за чем няма́ чаго́;
не́ на что няма́ на што;
ни за что, ни про что без дай прычы́ны;
ни к чему́ няма́ чаго́, няма́ патрэ́бы, без патрэ́бы, не трэ́ба;
прийти́ (верну́ться) ни с чем прыйсці́ (вярну́цца) ні з чым;
хоть бы что хоць бы што;
чуть что чуць што;
оста́ться ни при чём заста́цца ні пры чым;
ни во что не ста́вить лічы́ць за нішто́, не лічы́цца;
ни за что счита́ть лічы́ць за нішто́;
в слу́чае чего́ калі́ што яко́е;
не́ о чем говори́ть няма́ пра што гавары́ць;
что и говори́ть што і каза́ць;
хоть ты что хоць ты што;
что к чему́ што да чаго́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
глаз
◊
в глаза́ говори́ть (сказа́ть) у во́чы гавары́ць (сказа́ць);
глаза́ б (мои́) не виде́ли (кого, чего) во́чы мае́ не ба́чылі б (каго, чаго), во́чы (мае́) не глядзе́лі б (на каго, што);
глаза́ горя́т у кого (чьи) на (что) во́чы гара́ць у каго (чые) на (што);
глаза́ на лоб ле́зут во́чы на лоб ле́зуць (выла́зяць);
де́лать больши́е глаза́, смотре́ть больши́ми глаза́ми рабі́ць вялі́кія во́чы, глядзе́ць вялі́кімі вача́мі;
куда́ глаза́ глядя́т (идти́, брести́) куды́ во́чы глядзя́ць (ісці́, брысці́);
куда́ ни кинь гла́зом куды́ ні кінь во́кам;
лезть на (в) глаза́ (кому) ле́зці на (ў) во́чы (каму);
на глаз на во́ка;
на глаза́ не пока́зываться (не попада́ться) на во́чы не пака́звацца (не папада́цца);
на глаза́х чьих (у кого, кого) на вача́х чыіх (у каго, каго);
ни в одно́м глазу́ (гла́зе) ні ў адны́м во́ку;
отвести́ глаза́ (кому на что) адве́сці во́чы (каму на што);
с глаз доло́й (уйти, убраться
с гла́зу на глаз з во́ка на во́ка, во́ка на во́ка, сам-на́сам;
смотре́ть (гляде́ть) во все глаза́ (в о́ба гла́за) глядзе́ць пі́льным во́кам;
хоть глаз вы́коли хоць во́ка вы́калі;
не спуска́ть глаз (с кого-л.) не зво́дзіць (не спуска́ць) вачэ́й (з каго-небудзь), мець на во́ку (каго-небудзь);
за глаза́ за во́чы;
бере́чь пу́ще гла́за берагчы́ як зрэ́нку во́ка;
дурно́й глаз пага́нае во́ка;
в глаза́х (чьих) у вача́х (чыіх);
на глаза́ (чьи) на во́чы (чые);
за глаза́ (
невооружённым глазом про́стым (няўзбро́еным) во́кам;
просты́м глазом про́стым во́кам;
с пья́ных глаз з п’я́ных вачэ́й;
с каки́ми глаза́ми появи́ться (показа́ться) (куда) з які́мі вача́мі з’яві́цца (паяві́цца, паказа́цца) (куды);
глаза́ на мо́кром ме́сте (у кого) во́чы на мо́крым ме́сцы (у каго);
глаза́ слипа́ются во́чы зліпа́юцца;
глаз не каза́ть вачэ́й не пака́зваць;
глаз не пока́зывать вачэ́й не пака́зваць;
глазом не моргну́ть во́кам не (з) маргну́ць;
вски́нуть глаза́ (глазами) ускі́нуць (узня́ць) во́чы;
вы́плакать (все) глаза́ вы́плакаць (усе́) во́чы;
вы́смотреть глаза́ прагле́дзець во́чы;
зама́зать глаза (кому) зама́заць во́чы (каму);
закры́ть глаза́ (на что) заплю́шчыць во́чы (на што);
запусти́ть глаза́ (куда) усу́нуць нос (куды);
коло́ть глаза (кому) кало́ць во́чы (каму);
мозо́лить глаза́ (кому) мазо́ліць во́чы (каму);
откры́ть глаза (кому) на (что) адкры́ць во́чы (каму) на (што);
прогляде́ть глаза́ прагле́дзець во́чы;
продра́ть глаза́ прадра́ць (пралупі́ць) во́чы;
пропла́кать (все) глаза́ прапла́каць (усе́) во́чы;
просмотре́ть глаза́ прагле́дзець во́чы;
пя́лить глаза́ лупі́ць во́чы;
есть глаза́ми е́сці вача́мі;
игра́ть глаза́ми падмо́ргваць;
изме́рить глаза́ми зме́раць вача́мі, акі́нуць во́кам;
иска́ть глаза́ми шука́ць вача́мі;
пожира́ть глаза́ми е́сці вача́мі;
стреля́ть глаза́ми страля́ць вача́мі;
бить в глаза́ біць у во́чы;
броса́ться в глаза́ кіда́цца ў во́чы;
вы́расти на глаза́х (чьих) вы́расці ў вача́х (чыіх);
гляде́ть сме́рти (опа́сности, ги́бели
лезть в глаза́ (на глаза́) ле́зці ў во́чы (на во́чы);
смотре́ть (гляде́ть) в глаза́ (кому) глядзе́ць у во́чы (каму);
смотре́ть (гляде́ть) пря́мо (сме́ло) в глаза́ (чему) глядзе́ць пра́ма (сме́ла) у во́чы (чаму);
смотре́ть (гляде́ть) (на что чьими) глаза́ми глядзе́ць (на што чыімі) вача́мі;
ты́кать в глаза́ паро́ць во́чы;
в глаза́ не вида́ть (кого) у во́чы не ба́чыць (каго);
в глаза́х двои́т у вача́х дваі́цца;
в глаза́х двои́тся у вача́х дваі́цца;
в глаза́х ряби́т у вача́х страка́ціць;
в глаза́х темне́ет у вача́х цямне́е;
в глаза́х (перед глаза́ми) стоя́ть у вача́х (перад вача́мі) стая́ць;
за глаза́ (говорить, ругать, называть
из глаз (скры́ться, исче́знуть, пропа́сть
как бельмо́ на глазу́ як бяльмо́ на во́ку;
наско́лько хвата́ет глаз; куда́ достаёт глаз як во́кам скі́нуць (схапі́ць, ахапі́ць, акі́нуць, згле́дзець);
не в бровь, а (пря́мо) в глаз не ў брыво́, а ў во́ка;
не ве́рить свои́м глаза́м не ве́рыць сваі́м вача́м;
не знать, куда́ глаза́ деть не ве́даць, куды́ во́чы дзець;
не своди́ть глаз не зво́дзіць вачэ́й;
не успе́ть гла́зом моргну́ть (мигну́ть) не паспе́ць во́кам маргну́ць;
ни аза́ в глаза́ не знать (не понима́ть
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)