гусь, ‑і; Р мн. гусей; ж.

Буйная вадаплаўная птушка сямейства качыных з доўгай шыяй, свойская або дзікая. Гусі шэрыя крык узнялі Над ракой ля прыціхлай вярбы. Панчанка. Угары доўгім ланцугом ляцяць дзікія гусі. Гамолка.

•••

Як з гусі вада гл. вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гусяня́ і гусянё, ‑няці; мн. ‑няты, ‑нят; н.

Птушаня гусі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

poultry

[ˈpoʊltri]

n.

ха́тнія пту́шкі (ку́ры, гу́сі, індыкі́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

го́гат, ‑у, М ‑гаце, м.

1. Крык гусей. Гусі адказвалі зладжаным гогатам — усе адразу, нібы рагаталі з .. [Шаройкі]. Шамякін. Гусі з гогатам удзячным Пачастунак ловяць смачны. А. Александровіч.

2. Разм. Гучны нястрымны смех. Сярод людской гаманы — віск, гогат. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шма́лец, ‑льцу, м.

Гусіны тлушч. Птушынае царства, як у газетах пісалі, і не абы якой птушкі! Качкі, як гусі, а гусі, як ладныя індыкі. Адзін шмалец! Грамовіч. [Мацвееў:] — А зімой без кажуха, валёнак, не абмазаўшы твар шмальцам, і носу не вытыркай. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закаламу́ціць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., што.

Разм. Замуціць, зрабіць каламутным. Гусі закаламуцілі ваду ў лужыне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

забляя́ць, ‑яе; зак.

Пачаць бляяць. // Прабляяць. Недзе зусім блізка забляяла авечка, потым закрычалі гусі. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дашчыпа́ць, ‑шчыплю, ‑шчыплеш, ‑шчыпле; заг. дашчыпі; зак., што.

Скончыць шчыпаць, абшчыпваць што‑н. Гусі дашчыпалі траву.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Валёхацца ’хадзіць, выпасвацца’ (КТС): «…віднеліся лугі, дзе валёхаліся гусі». Да валёх/валюх. Гл. валюхацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

павыця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. каго-што. Выцягнуць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх.

Гусі павыцягвалі шыі.

2. перан., каго. Дапамагчы выйсці з цяжкага становішча ўсім, многім (разм.).

П. людзей з бяды.

4. што. Выкрасці ўсё, многае (разм.).

П. грошы з кішэняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)