Стазь ‘калона’: стазі салдат (халоп., Стан.). Сюды ж, магчыма, стаг ‘рад будынкаў, якія знаходзяцца пад адной страхой’ (беласт., Сл. ПЗБ), ст.-бел.стязи: стоять стязи ‘стаяць вайсковыя атрады’ (Ст.-бел. лексікон). Відаць, звязана з сцяг ‘група вялікіх прадметаў, утвараючых шэраг’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паліго́н Вялікі ўчастак поля, дзе праходзяць вайсковыя вучэнні (БРС). Тое ж мане́ж (Ваўк.Сцяшк.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
manewr, ~u
м. манеўр;
~y wojskowe — вайсковыя манеўры;
pole ~u — поле для манеўраў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
cadre
[ˈkædri]
n.
1) ка́дры pl. (вайско́выя або́ рабо́тніцкія)
2) схе́ма f.; касьця́к -а́m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ЛАНДВЕ́Р
(ад ням. Land зямля, краіна + Wehr абарона),
катэгорыя ваеннаабавязаных запасу 2-й чаргі і другачарговыя вайсковыя фарміраванні, якія ствараліся з іх у ваен. час у Германіі, Прусіі, Аўстра-Венгрыі, Швейцарыі ў 19 — пач. 20 ст.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Сярэ́бшчына ’абрад адорвання маладых’: на сярэбшчыну гукаюць, як едуць па нявесту (Мат. Гом.), ст.-бел.сере́бщина, сере́бщизна ’грашовы падатак серабром’ (Ст.-бел. лексікон, Сташайтэне, Абстр. лекс.). Параўн. укр.сере́бщина ’падаткі на вайсковыя патрэбы, падатак на зямлю’. Да серабро́ (гл.), сумніўна атаясамленне з укр.сербщи́на ’работа на пана, паншчына’, гл. ЕСУМ, 5, 216.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брыльянці́н, ‑у, м.
Касметычны сродак для валасоў, які надае ім бляск. Першым кінуўся ў вочы Станеўскі. Узмужнелы, пастрыжаны, як мелі звычай стрыгчыся нямецкія вайсковыя — пад высокую польку, з чорнымі і бліскучымі ад брыльянціну валасамі, з жоўтымі рамянямі, ваяўніча скрыжаванымі на грудзях.Карпюк.
[фр. brillantine.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ландшту́рм
(ням. Landsturm)
катэгорыя ваеннаабавязаных запасу трэцяй чаргі і сфарміраваныя з іх дапаможныя вайсковыя часці ў Германіі да 1945 г.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
чы́нны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн.
1. Дзейсны, актыўны; непасрэдны. Ігнат быў камсамольцам. Ён браў чынны ўдзел ва ўсім камсамольскім жыцці.Лынькоў.Самы чынны ўдзел браў я ў рабоце школьнага літгуртка.Мележ.
2. Прасякнуты важнасцю, саліднасцю. Стараліся быць мужчынамі. Начлег нам здаваўся казкай. І з выглядам самым чынным Насілі вайсковыя каскі.Маркевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВІ́РАЎЛЯ,
вёска ў Гарадоцкім р-не Віцебскай вобл. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 35 км на ПнЗ ад г. Гарадок, 74 км ад Віцебска, 11 км ад чыг. ст. Бычыха. 362 ж., 148 двароў (1996). Базавая школа, Дом культуры, б-ка, аддз. сувязі. Вайсковыя могілкі сав. воінаў і партызан.